Kondapaka Rudreshwara Temple: కొండపాక రుద్రేశ్వరాలయం – కాకతీయుల శిల్పకళ వైభవం

 

ఆలయ విశిష్టత

• కాకతీయ శిల్పకళ: ఈ రుద్రేశ్వరాలయం సుమారు 820 సంవత్సరాల నాటిది (క్రీ.శ. 1194 నాటిది) మరియు కాకతీయుల శిల్పకళకు సజీవ తార్కాణంగా నిలుస్తుంది.

• గ్రామస్తుల కృషి: అనేక కారణాల వల్ల శిథిలావస్థకు చేరుకున్న ఈ వారసత్వ సంపదను కాపాడుకోవడానికి కొండపాక గ్రామస్తులంతా కలిసికట్టుగా కృషి చేసి ఆలయానికి పూర్వ వైభవాన్ని తీసుకురావడం అభినందనీయం. ఇది స్థానిక ప్రజల సాంస్కృతిక వారసత్వంపై ఉన్న మమకారాన్ని తెలియజేస్తుంది.

ఆలయ చరిత్ర

• నిర్మాణ కాలం: ఈ ఆలయాన్ని క్రీ.శ. 1194 లో నిర్మించారు. ఆ సమయంలో కాకతీయ వంశస్థుడు రుద్రదేవుడు పరిపాలిస్తున్నాడు.

• నిర్మాతలు: ఆలయంలోని శాసనాల ద్వారా తెలుస్తున్న ప్రకారం, రుద్రదేవుని కొలువులో పనిచేసిన ముప్పై మంది సైనికులు ఈ ఆలయాన్ని నిర్మించారు.

• పూర్వ స్వరూపం: అప్పట్లో ఆలయ ప్రాంగణంలో త్రికూటేశ్వరాలయం (త్రి-కూట) కూడా ఉండేదట. ఈ త్రికూటేశ్వరాలయంలో సూర్య, శివ, అంబికల ఆలయాలు ఉండేవని తెలుస్తోంది.

• పునర్నిర్మాణం: కాలక్రమేణా శిథిలమైన ఈ ఆలయాన్ని కొండపాక గ్రామస్థులు సమిష్టి కృషితో పునర్నిర్మించారు.

అద్భుత విశేషాలు

నిర్మాణ శైలి మరియు దర్శనం

• ఆలయ ముఖద్వారం: ఆలయం తూర్పు ముఖంగా ఉంటుంది.

• రుద్రేశ్వరుని దర్శనం: ఆలయంలోకి ప్రవేశించగానే మధ్య మంటపంలో శివుడు రుద్రేశ్వరుడుగా దర్శనమిస్తాడు.

• శివలింగ విశేషం: ఈ ఆలయంలోని శివుని పానవట్టం (పీఠం) ప్రత్యేకంగా చతురస్రాకారంలో ఉండటం విశేషం. ఇది వరంగల్ వేయి స్తంభాల గుడిలోని నిర్మాణ శైలిని పోలి ఉంది.

కోర్కెలు తీర్చే నందీశ్వరుడు

• ప్రదక్షిణ ఆచారం: ఆలయం చుట్టూ ప్రదక్షిణాలు చేసి, నందీశ్వరుని చెవిలో కోరిక చెప్పుకుంటే తప్పకుండా నెరవేరుస్తాడని ఇక్కడ ప్రతీతి (నమ్మకం). ఈ ఆచారం భక్తులలో చాలా ప్రసిద్ధి చెందింది.

రుద్రేశ్వరుని మహిమ (వందేళ్ల నాటి కరువు)

• సంఘటన: సుమారు వందేళ్ల క్రితం ఈ ప్రాంతం తీవ్రమైన కరువుతో అల్లాడిపోయింది.

• భక్తుల కృషి: ఆ సమయంలో గ్రామస్తులు ఆలయాన్ని నీటితో నింపి, సహస్ర ఘట్టాలతో శివునికి అభిషేకం జరిపారు.

• ఫలితం: అభిషేకం పూర్తయిన మరుక్షణం కుంభవృష్టి కురిసిందని, తద్వారా గ్రామంలో ఏర్పడ్డ కరువు తొలగిపోయిందని ఇక్కడ స్థానికంగా ఒక బలమైన నమ్మకం, లేదా చారిత్రక సాక్ష్యం ఉంది.

పునర్నిర్మాణం & ఉత్సవాలు

ఆలయ పునర్నిర్మాణ కృషి

• ప్రారంభం: 2006 లో రుద్రేశ్వరాలయ పునర్నిర్మాణం ప్రారంభమైంది.

• నిర్మాణ కాలం: ఆలయ నిర్మాణం పూర్తి కావడానికి ఆరేళ్లపాటు పట్టింది.

• శివలింగ రక్షణ: ఈ ఆరేళ్ల కాలంలో, కాకతీయులు ప్రతిష్టించిన మూల శివలింగాన్ని జలాధివాసంలో (నీటిలో ఉంచి) ఉంచడం జరిగింది.

• అఖండ దీపం: శివలింగాన్ని జలాధివాసంలో ఉంచిన సమయంలో, అఖండ దీపాన్ని నిరంతరాయంగా వెలిగించి ఉంచారు.

• పునఃప్రతిష్ట: ఆలయ నిర్మాణం పూర్తయిన తర్వాత ఆ శివలింగాన్ని తిరిగి ప్రతిష్ఠించడం జరిగింది.

ఆలయంలో పూజోత్సవాలు

• నిత్య పూజలు: రుద్రేశ్వరాలయంలో ప్రతిరోజూ నిత్య పూజలు జరుగుతాయి.

• మాస బ్రహ్మోత్సవాలు: ప్రతి మాస శివరాత్రికి మాస బ్రహ్మోత్సవాలు మరియు శత రుద్రాభిషేకం నిర్వహిస్తారు.

• మహాశివరాత్రి జాతర:

  • ముఖ్య పర్వదినం: మహాశివరాత్రి పర్వదినం సందర్భంగా ఇక్కడ ఘనంగా జాతర జరుగుతుంది.

  • భక్తుల రాక: ఈ జాతర చూడటానికి చుట్టుపక్కల గ్రామాల ప్రజలు విశేషంగా తరలివస్తారు.

  • విశేష ఆచారం: ఈ ఉత్సవాల సందర్భంగా గ్రామస్తులంతా ఎడ్లబండ్లు, ఇతర వాహనాలు అలంకరించి గుడిచుట్టూ ప్రదక్షిణాలు చేయడం ఇక్కడి ప్రత్యేకమైన ఆచారం.

ఆలయానికి చేరుకునే మార్గం

• ప్రదేశం: ఈ ఆలయం హైదరాబాదు నుంచి సిద్ధిపేటకు వెళ్లే రహదారిలో ఉంది.

• రవాణా: ఆలయానికి చేరుకోవడానికి బస్సులు అందుబాటులో ఉన్నాయి.