Dhanurmasam: ధనుర్మాసం ప్రాముఖ్యత – తిరుప్పావై, తిరువెంబావై సంప్రదాయాలు

ధనుర్మాసం అంటే కేవలం ఒక నెల మాత్రమే కాదు, ఇది దేవతలకు పవిత్ర సమయం మరియు ఆధ్యాత్మిక జాగృతికి ముఖ్య కాలం.

ఖగోళ మరియు పౌరాణిక నేపథ్యం

• సౌరమానం: సూర్యుడు ప్రతి నెలా ఒక్కో రాశిలో సంచరిస్తుంటాడు. సూర్యుడు ధనస్సు రాశిలో ప్రవేశించి, మళ్లీ మకర రాశిలోకి వెళ్లే వరకు ఉన్న సమయాన్నే ధనుర్మాసం అంటారు.

• దేవతలకు బ్రాహ్మీ ముహూర్తం:

  • దక్షిణాయనం దేవతలకు రాత్రి కాలం.

  • ఉత్తరాయణం దేవతలకు పగలు.

  • ఉత్తరాయణం ప్రారంభానికి ముందు వచ్చే ధనుర్మాసం, దేవతలకు బ్రాహ్మీ సమయం (సూర్యోదయానికి ముందు అత్యంత పవిత్రమైన కాలం) వంటిది.

వైష్ణవ సంప్రదాయం (తిరుప్పావై)

• గోదాదేవి శ్రీవ్రతం: ఈ నెల రోజుల పాటు శ్రీరంగనాథుడి భక్తురాలైన గోదాదేవి (ఆండాళ్) శ్రీవ్రతాన్ని ఆచరించారు.

• దివ్య ప్రబంధం: ఆమె రోజుకో పాశురం చొప్పున శ్రీకృష్ణుడి లీలల్ని కీర్తిస్తూ రచించిన 30 పాశురాలే ‘తిరుప్పావై’ పేరుతో ప్రఖ్యాతి గాంచాయి. ఈ పాశురాలను వైష్ణవాలయాల్లో పఠిస్తారు.

శైవ సంప్రదాయం (తిరువెంబావై)

• శైవ సిద్ధాంతం: ధనుర్మాసంలో విష్ణుభక్తులే కాదు, శివభక్తులు కూడా ప్రత్యేక పారాయణాలు చేస్తారు.

• తిరువెంబావై: తమిళనాడులోని శివాలయాల్లో తిరువెంబావై పాశురాలు వినిపిస్తాయి. ఈ పాశురాలను ప్రముఖ శైవ సిద్ధాంత కర్త అయిన మాణిక్య వాచకర్ రచించారు. ఇది శివుడిని స్తుతిస్తూ, తోటి బాలికలను నిద్రలేపి వ్రతం ఆచరించే ఘట్టాన్ని వివరిస్తుంది.

శైవ సిద్ధాంతం మరియు ఆరాధన

తిరువెంబావై శివభక్తులలో ధనుర్మాస వ్రతం పట్ల ఉన్న నిబద్ధతను తెలియజేస్తుంది.

మాణిక్య వాచకర్ మరియు తిరువెంబావై

• పాశురాల సంఖ్య: శివ తత్వాన్ని బోధించే ఈ పాశురాల సంఖ్య కూడా 30 (తిరుప్పావై వలె).

• నేపథ్యం: మాణిక్య వాచకర్ చిన్ననాటి నుంచే గొప్ప శివభక్తులు. ఆయన ధనుర్మాసంలో ప్రతిరోజూ తెల్లవారుజామునే మదురైలోని సుందరేశ్వరుడి దర్శనానికి వెళ్తూ, నగర వీధుల్లో రాగయుక్తంగా తిరువెంబావై పాశురాలను ఆలపించేవారు.

• సామూహిక గానం: ఆయన గానాన్ని విని మదురై వాసులంతా ఆయనతో గొంతు కలిపేవారు. ఈ విధంగానే సామూహిక భక్తి మార్గంలో ఈ వ్రతం మొదలైంది.

తిరువెంబావై - ఆశయం

• ఆడపిల్లల వ్రతం: తిరువెంబావై పాశురాలను ఆడపిల్లలు తమకు మంచి భర్త రావాలని ఆకాంక్షిస్తూ పాడుకోవడం పరిపాటి. ఇది పార్వతి దేవిని ఆదర్శంగా తీసుకుని, శివుడిని భర్తగా పొందాలని కోరుకునే వ్రతం లాంటిది.

తిరుమలలో గోదాదేవికి గౌరవం

• ధనుర్మాస సేవ: తిరుమల శ్రీనివాసుడి సన్నిధిలో ధనుర్మాసమంతా సుప్రభాత సేవ స్థానంలో గోదాదేవి పాశురాలు (తిరుప్పావై) ఆలపిస్తారు.

• రజత కృష్ణమూర్తి: గోదాదేవి కృష్ణభక్తికి ప్రతీకగా శ్రీవారి పవళింపు సేవ (ఏకాంత సేవ) రజతకృష్ణస్వామి మూర్తికి నిర్వహిస్తారు. ఈ కృష్ణమూర్తిని ఉత్సవాలలో ఊరేగించి, పవళింపు సేవలో ప్రధానంగా పూజిస్తారు.