Shivalayam Pradakshina: శివాలయ ప్రదక్షిణ మహిమ – అర్థం, విధానం, ఫలితాలు, కాలనియమం, క్షేత్ర విశిష్టత

ప్రదక్షిణం: అర్థం మరియు ప్రయోజనాలు

ప్రదక్షిణం అనే పదం నాలుగు అక్షరాల కలయిక. ఒక్కో అక్షరం ఒక్కో ప్రయోజనాన్ని సూచిస్తుంది:

• ప్ర - భయాన్ని పోగొట్టేది.

• ద - మోక్షాన్ని ఇచ్చేది.

• క్షి - రోగాలను పారద్రోలేది.

• ణ - సకల సౌభాగ్యాలను కలిగించేది.

ప్రదక్షిణ సూత్రాలు మరియు ఫలితాలు

ప్రదక్షిణం పూర్తి సత్ఫలితం ఇవ్వాలంటే దానిని నియమంగా ఆచరించాలి.

ప్రదక్షిణ నియమాలు

• ప్రదక్షిణం చేసేటప్పుడు మెల్లగా నడవాలి.

ప్రదక్షిణ రకాలు

• ఆత్మ ప్రదక్షిణం - తన చుట్టూ తాను కుడివైపుగా తిరగడం.

ప్రదక్షిణల సంఖ్య మరియు ఫలితాలు (మానవ నిర్మిత శివాలయంలో)

మానవులచే నిర్మించబడిన శివాలయంలో ప్రదక్షిణం చేస్తే ఈ క్రింది ఫలితాలు లభిస్తాయి:

• ఒక ప్రదక్షిణం: బ్రహ్మహత్యాది పాతకాలు తొలగిపోతాయి.

• రెండు ప్రదక్షిణాలు: శివానుగ్రహం లభిస్తుంది.

• మూడు ప్రదక్షిణాలు: ఇంద్రుని వంటి ఐశ్వర్యం కలుగుతుంది.

ప్రదక్షిణ ఫలాల్లో తేడాలు

శివాలయాలలో చేసే ప్రదక్షిణ ఫలం, ఆ లింగాన్ని ప్రతిష్ఠించినవారిని బట్టి మారుతుంది. ఇది భక్తి మరియు పుణ్యాన్ని బహుగుణీకృతం చేస్తుంది.

ప్రతిష్ఠించినవారు ప్రదక్షిణ ఫలం ఋషులు రెండు రెట్లు ఫలితం దేవతలు మూడు రెట్లు ఫలితం గాణప లింగాలు చుట్టూ నాలుగు రెట్లు ఫలితం శ్రీశైలం వంటి స్వయంభూ లింగం చుట్టూ ఐదు రెట్లు ఫలితం
ప్రయాణంలో ప్రదక్షిణకు ప్రత్యామ్నాయం ఒకవేళ ప్రయాణాలలో భౌతికంగా ఆలయ ప్రదక్షిణ చేసే భాగ్యం కలగకపోతే, భక్తులు ఆయా లింగాలను స్మరించి, ఆత్మ ప్రదక్షిణ చేసుకుంటే అంత ఫలితమే కలుగుతుంది. ప్రదక్షిణ రకాలు మరియు నియమాలు ప్రదక్షిణ మూడు రకాలుగా చెప్పబడింది, ఇందులో ఒక్కోటి ఒక్కొక్కరికి నియమించబడింది. 1. సవ్య ప్రదక్షిణం విధానం: గుడికి కుడివైపుగా తిరగడం (సాధారణ ప్రదక్షిణం). ఎవరికి నియమం: బ్రహ్మచారులకు. ఫలం: భోగము (లౌకిక సుఖాలు) లభిస్తుంది. 2. అపసవ్య ప్రదక్షిణం విధానం: గుడికి ఎడమవైపుగా తిరగడం. ఎవరికి నియమం: యతులకు (సన్యాసులకు). ఫలం: మోక్షము లభిస్తుంది. 3. సవ్యాపసవ్య ప్రదక్షిణం (చంద్ర ప్రదక్షిణం) విధానం: కుడి, ఎడమలలో (సవ్యం, అపసవ్యం) తిరగడం. చంద్ర ప్రదక్షిణం దీనికి ఒక ఉదాహరణ. ఎవరికి నియమం: గృహస్తులకు. ఫలం: భుక్తి (సుఖాలు) మరియు ముక్తులు (మోక్షం) రెండూ లభిస్తాయి. అపసవ్య ప్రదక్షిణ విధానం: తూర్పు వైపున మొదలుపెట్టి, గుడికి ఎడమవైపుగా తిరిగి, మళ్లీ మొదలుపెట్టిన చోటికే చేరడం. ప్రాముఖ్యత: ఈ పద్ధతిని సాధారణంగా యతులు (సన్యాసులు) మోక్షాన్ని ఆశించి ఆచరిస్తారు. సవ్యాపసవ్య ప్రదక్షిణ (చంద్ర ప్రదక్షిణ) ఈ ప్రదక్షిణ గృహస్తుల కోసం ఉద్దేశించబడింది మరియు భుక్తి (లౌకిక సుఖం), ముక్తి (మోక్షం) రెండూ లభిస్తాయి. దీని మార్గం శివాలయంలోని సోమసూత్రం (అభిషేకం నీరు వెళ్లే మార్గం) మరియు వృషభం (నంది విగ్రహం), చండేశ్వరుడి స్థానాలను అనుసరించి ప్రత్యేకంగా ఉంటుంది. ప్రారంభం: వృషభం (నంది) దగ్గర నుండి. మార్గం: వృషభం దగ్గర నుండి చండేశ్వరుడి వరకు (అపసవ్యం). చండేశ్వరుడి నుండి తిరిగి వృషభం వద్దకు (సవ్యం). తిరిగి సోమసూత్రం వద్దకు (అపసవ్యం). సోమసూత్రం నుండి అపసవ్యంగా వృషభం వద్దకు. మరలా వృషభం నుండి చండేశ్వరుడి వద్దకు (సవ్యం). మళ్లీ అక్కడి నుంచి చండేశ్వరుడి వద్దకు (ఇక్కడ వివరణలో స్వల్ప పునరుక్తి ఉన్నా, ఉద్దేశం చండేశ్వరుడి వద్దకు చేరడమే). అక్కడి నుంచి తిరిగి వృషభం వరకు. ప్రదక్షిణా ఫలాలు (అజితాగమం ప్రకారం) భక్తితో చేసే ప్రదక్షిణకు అశ్వమేధ యాగం చేసినంత ఫలితం లభిస్తుందని అజితాగమం చెబుతుంది. దేవాలయ ప్రాకారాలను బట్టి ప్రదక్షిణా ఫలం ఇలా ఉంటుంది: ప్రాకారం ప్రదక్షిణ ఫలం వివరణ తొలి ప్రాకారం (గర్భగుడి చుట్టూ) (ఫలం అత్యధికం) దీనిలో కేవలం అర్చకులు, దీక్షితులు వంటి వారికి మాత్రమే అవకాశం ఉంది. అంతర్జారం (రెండవ ప్రాకారం) రెండు రెట్లు ఫలం మధ్యహారం (మూడవ ప్రాకారం) మూడు రెట్లు ఫలితం మర్యాది (నాలుగవ ప్రాకారం) నాలుగు రెట్లు ఫలితం మహామర్యాది (ఐదవ ప్రాకారం) ఐదు రెట్లు ఫలితం క్షేత్ర ప్రదక్షిణ (పరిక్రమ) ఫలం: క్షేత్రం చుట్టూ (పట్టణం లేదా కొండ చుట్టూ) ప్రదక్షిణ చేస్తే వంద రెట్లు ఫలితం లభిస్తుంది. అరుణాచలం: తమిళనాడులోని అరుణాచలంలో (తిరువణ్ణామలై) కొండ చుట్టూ ప్రదక్షిణ చేయడం (గిరి ప్రదక్షిణ) చాలా ప్రసిద్ధి. శ్రీశైలం ప్రదక్షిణ: శ్రీశైలంలో కూడా క్షేత్రం చుట్టూ ప్రదక్షిణ చేయడానికి వీలు ఉంది. మాఘ పౌర్ణమి నాడు స్వామి, అమ్మవార్ల ఉత్సవ విగ్రహాలను పల్లకీలో ఊరేగిస్తూ భక్తులు కూడా కలిసి ఈ ప్రదక్షిణ చేస్తారు. శివరాత్రి దీక్షాధారులైన భక్తులు కూడా దీనిని ఆచరిస్తారు. దీనినే 'శ్రీశైల ప్రదక్షిణ' అని కూడా అంటారు. ప్రదక్షిణకు కాల నియమం మరియు ఫలం ప్రతిరోజూ చేసే ప్రదక్షిణకు, ప్రత్యేక కాలంలో చేసే ప్రదక్షిణకు చాలా తేడా ఉంటుంది. కొన్ని నిర్దిష్ట సమయాల్లో ప్రదక్షిణ చేస్తే సాధారణ ఫలం కంటే ఎక్కువ పుణ్యం లభిస్తుంది. విశిష్ట సమయాలు: ముఖ్యంగా అష్టమి, చతుర్దశి, పౌర్ణమి, ఆదివారంతో కలిసి వచ్చిన ఆరుద్ర నక్షత్రం, విష్టి కరణం, దక్షిణాయన, ఉత్తరాయణ ప్రారంభాలు, విషువకాలం, సూర్యగ్రహణం, చంద్రగ్రహణం, సంక్రమణకాలం మరియు ఉత్సవకాలం వంటి సమయాలలో ఆలయ పుష్కరిణిలో స్నానం చేసి ప్రదక్షిణలు చేస్తే, సాధారణ ప్రదక్షిణ ఫలం కంటే వంద రెట్లు పుణ్యం లభిస్తుంది. తాకడం ద్వారా ఫలం: అదే విధంగా, ఈ ప్రత్యేక సమయాల్లో స్వయంభూ లింగాన్ని తాకినా (స్పర్శించినా) ఇదే వంద రెట్ల ఫలితం లభిస్తుంది. శివక్షేత్ర యాత్ర నియమాలు శివక్షేత్రానికి యాత్రకు వెళ్లాలని నిర్ణయించుకున్న భక్తులు ఈ క్రింది నియమాలు పాటించాలి: సంకల్పం, అనుమతి: మొదట తన ఇంట్లో సంకల్పించుకుని, పెద్దవారిని సంప్రదించి వారి అనుమతి పొందాలి. గుణాల త్యాగం: కామ, క్రోధాది (కోపం, కోరికలు) ఆరు గుణాలను విడిచిపెట్టి, భక్తిపూర్వకంగా యాత్రకు బయలుదేరాలి. దానాలు: యాత్రలో భాగంగా శివభక్తులకు అనేక దానాలు చేయాలి. పాదయాత్ర ప్రదక్షిణ ఫలం పాదయాత్ర ప్రాముఖ్యత: శివరాత్రి, తిరునాళ్ళు వంటి విశేష సందర్భాలలో భక్తులు దీక్ష తీసుకుని, మొక్కుకుని కాలినడకన (పాదయాత్ర) క్షేత్రానికి ప్రయాణించడం అత్యంత పవిత్రమైనది. అద్భుత ఫలం: అజితాగమం ప్రకారం, దూర ప్రాంతాల నుండి క్షేత్రం వద్దకు భక్తుడు వేసే ప్రతి అడుగు శివలింగ ప్రదక్షిణతో సమానం. అంతేకాక, ఇంతకు ముందు చెప్పిన సాధారణ ప్రదక్షిణ ఫలితాల కంటే ఐదు రెట్లు అధిక ఫలం లభిస్తుంది. ప్రదక్షిణ కాల నియమం పగటి ప్రదక్షిణ: సూర్యోదయం నుండి సూర్యాస్తమయం వరకు చేసే ప్రదక్షిణతో సకల అభీష్టాలు (కోరికలు) నెరవేరుతాయి. రాత్రింబవళ్లు ప్రదక్షిణ: రాత్రింబవళ్లు (24 గంటలు) చేసే ప్రదక్షిణ అనంత ఫలితాలను ఇస్తుంది. ఫలితాలు: సవ్య ప్రదక్షిణ (కుడి వైపు) కానీ, అపసవ్య ప్రదక్షిణ (ఎడమ వైపు) కానీ భక్తులు కోరిన కోరికలను తీరుస్తుంది. అంగప్రదక్షిణ ఫలం సాధారణ ప్రదక్షిణ ద్వారా లభించే ఫలితం కంటే వంద రెట్లు అధిక ఫలం ఒక అంగప్రదక్షిణ చేయడం ద్వారా లభిస్తుంది. అంగప్రదక్షిణ అనేది శారీరక కష్టం ద్వారా భక్తిని వ్యక్తం చేసే అత్యంత శ్రేష్ఠమైన పద్ధతి.