Shiva Puranam: శివమహాపురాణం – అష్టాదశ పురాణాలలో నాలుగోది, తత్త్వసారం గల గ్రంధం

శివ మహాపురాణం అనేది అష్టాదశ పురాణాలలో నాలుగోది. ఇది శివతత్త్వసారాన్ని, శివపూజా విధానాలను తెలియజేస్తుంది.

పురాణ పరిమాణం

• తొలి స్వరూపం: వాస్తవానికి ఈ పురాణం చాలా పెద్దది. తొలుత 12 సంహితలతో లక్ష శ్లోకాలతో ఉండేదని అంటారు.

• ప్రస్తుత రూపం: ప్రస్తుతం ఈ పురాణాన్ని 24 వేల శ్లోకాలకు కుదించారు.

శివపురాణంలోని సంహితలు మరియు ఖండాలు

శివ మహాపురాణం వివిధ సంహితలు (భాగాలు) మరియు ఖండాలుగా విభజించబడింది, వీటిలో శివ సంబంధమైన ఉపాఖ్యానాలు, శివపూజా విధానాలు ఉంటాయి:

సంహిత/ఖండం పేరు	అధ్యాయాల సంఖ్య
విద్యేశ్వర సంహితం	25
సృష్టి ఖండం	20
సతీ ఖండం	43
పార్వతీ ఖండం	55
కుమార ఖండం	20
యుద్ధ ఖండం	59
ఉమా సంహిత	51
కైలాస సంహిత	23
వాయవీయ సంహిత (మొదటి భాగం)	35
వాయవీయ సంహిత (రెండో భాగం)	41

ముఖ్య ఉపాఖ్యానాలు మరియు విశేషాలు

శివ మహాపురాణంలో శివతత్త్వంతో పాటు సృష్టిలోని అనేక ముఖ్యమైన సంఘటనలు మరియు పాత్రల చరిత్రలు వివరంగా వర్ణించబడ్డాయి:

శివ మహిమ మరియు ఆచారాలు

• దేవతల స్తుతి: బ్రహ్మాది దేవతలు శివుణ్ణి స్తుతించిన స్తోత్రాలు ఇందులో ఉన్నాయి.

• తపస్సులు: శివుని గురించి తపస్సు చేసిన భక్తులు, దేవతల విశేషాలు కనిపిస్తాయి.

• దక్ష యజ్ఞం: దక్షమహాయజ్ఞం లాంటి ముఖ్య సంఘటనల వివరాలు పూర్తిగా ఇందులో వర్ణితమయ్యాయి.

• శివ ఆభరణాలు: శివుడు చంద్రుణ్ణి ధరించడానికి గల కారణం వివరించబడింది.

• శివ పూజా ద్రవ్యాలు:

• సృష్టిలో ఉన్న ప్రకృతి మహిమ.

• శివాభిషేకానికి, పూజకు పనికి వచ్చే పుష్పాలు, ద్రవ్యాలు.

• బిల్వవృక్ష ఆవిర్భావం గురించి వివరంగా చదువుకోవచ్చు.

ముఖ్య పాత్రల జననం మరియు కథలు

శివ మహాపురాణంలో అనేక పౌరాణిక పాత్రల జనన విశేషాలు మరియు ప్రధాన కథలు ఉన్నాయి:

• శివానుచరులు: శివుని ముఖ్య అనుచరులైన నంది, భృంగి జన్మ విశేషాలు కనిపిస్తాయి.

• ఇతర పాత్రలు: అంజనాదేవి చరిత్ర, వాలి, సుగ్రీవుల ప్రస్తావన ఉంది.

• పరశురాముని కథలు:

  • పరశురామునికి సంబంధించిన అనేక కథలు ఇందులో ఉంటాయి.

  • పరశురాముడు శివానుగ్రహంతో పాశుపాతాస్త్రాన్ని పొందడం.

  • రేణుకాదేవి విలాసం గురించి వివరాలు ఉన్నాయి.

• కార్తవీర్యార్జుని చరిత్ర:

• కార్తవీర్యార్జునుని ప్రస్తావన.

• జమదగ్ని - కార్తవీర్యార్జుని మధ్య వివాదం.

• పరశురాముడు, కార్తవీర్యుని మధ్య యుద్ధం తదితర విశేషాలు ఉంటాయి.

జ్ఞానసారం మరియు మోక్షమార్గం

శివ మహాపురాణం కేవలం పురాణ కథలకే పరిమితం కాకుండా, శివ తత్త్వాన్ని మరియు ఆత్మజ్ఞానాన్ని అందిస్తుంది.

ఆధ్యాత్మిక విశేషాలు

• మోక్ష సాధనాలు: ఈ పురాణంలో మోక్షానికి అనువైన సాధనాలు, దేవతల గురువులైన బృహస్పతికి సంబంధించిన కథనాలు, వాటిలో దాగి ఉన్న ఆధ్యాత్మిక విశేషాలు కనిపిస్తాయి.

• శివ సూక్తులు: ఎన్నో శివపరమైన సూక్తులు తత్త్వచింతన రూపంలో దాగి ఉన్నాయి.

• జ్ఞాన నిధులు: ఈ పురాణంలో ప్రస్తావించబడిన పాత్రల సంభాషణలన్నీ జ్ఞాన నిధుల్లాంటివే. వాటన్నింటిలోనూ మోక్ష సాధనకు కావలసిన సాధనా మార్గాలు దర్శనమిస్తాయి.

రుద్ర సంహితలోని ప్రధాన బోధన

• ప్రధాన సంభాషణ: రుద్ర సంహితలోని దాక్షాయణి - పరమశివుల సంభాషణలో మోక్ష సాధనా మార్గాలు ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి.

• ముఖ్య సందేశం: మోక్ష పరమైన మార్గాలెన్నో ఉన్నా, వాటన్నింటిలోనూ నిశ్చలమైన, నిష్కల్మషమైన భక్తి ప్రధానమైనదని పరమేశ్వరుడు పార్వతికి చెప్పిన విషయం ముఖ్యంగా గుర్తుంచుకోవాలి.

ఇతర ప్రధానాంశాలు

• ద్వాదశ జ్యోతిర్లింగాలు: శివమహా పురాణం కోటి రుద్ర సంహితలో ద్వాదశ జ్యోతిర్లింగాలు ఎప్పుడెప్పుడు ఎలా అవతరించాయో తెలియజేస్తుంది.

• శివుని స్వభావం: వీటన్నింటినీ నిశితంగా పరిశీలిస్తే, ఈశ్వరుడు ఎంత బోళాశంకరుడో, భక్తవత్సలుడో, మరియు నిర్మలమైన భక్తికి ఎంతగా పరవశుడై వశుడైపోతాడో తెలుస్తుంది.