Bhairavakona Temple: భైరవ కోన – నల్లమలలో వెలసిన శైవ గుహాలయ క్షేత్రం

 

భైరవకోన అనేది పౌరాణిక మరియు చారిత్రక ప్రాశస్త్యం కలిగిన 9వ శతాబ్దానికి చెందిన శైవ పుణ్యక్షేత్రం.

భైరవకోన స్థానం

• జిల్లా: ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని ప్రకాశం జిల్లా.

• మండలం/గ్రామం: చంద్రశేఖరపురం మండలంలోని అంబవరం కొత్తపల్లి గ్రామానికి 5 కి.మీ దూరంలో భైరవ కోన వెలసి ఉంది.

చరిత్ర మరియు నిర్మాణం

• నిర్మాణ కాలం: భైరవ కోన గుహల నిర్మాణం పల్లవుల చరిత్రకు అద్దం పడుతుంది. ఈ నిర్మాణం వాస్తవానికి 7వ శతాబ్దం నుంచి చాళుక్యుల కాలం వరకూ, అంటే 11వ శతాబ్దంవరకూ కొనసాగి ఉంటుందని చరిత్రకారులు భావిస్తారు.

నామకరణం వెనుక కథ

• భైరవమూర్తి శిల్పం: భైరవకోన దేవాలయంలో భైరవమూర్తి శిల్పం ఉన్నందున ఈ ప్రాంతానికి భైరవకోన లేదా భైరవకొండ అని పేరు వచ్చినట్లుగా ఆలయ చరిత్ర ద్వారా తెలుస్తోంది.

• చక్రవర్తి: పూర్వం ఈ ప్రాంతాన్ని కాలభైరవుడు అనే చక్రవర్తి పాలించాడనీ, అందుకే ఇది భైరవకోన అయిందని కూడా అంటారు. అందుకు సాక్ష్యంగా ఈ ప్రాంతం చుట్టూతా కోటల ఆనవాళ్లు కూడా కనిపిస్తాయి.

తొమ్మిది శివాలయాలు మరియు త్రిమూర్తుల దర్శనం

భైరవకోన క్షేత్రం సుమారు 250 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో ఉన్న నల్లమల అరణ్యంలో దేవీ దేవతల శిలారూపాలతో నిండి ఉంది.

అద్భుతమైన గుహాలయాలు

• మొదటి దర్శనం: భైరవకోనలోకి ప్రవేశించగానే ముందుగా పెద్ద ఆంజనేయస్వామి విగ్రహం కనిపిస్తుంది.

• గుహాలయాల సంఖ్య: పక్కనే ఉన్న వంతెన మీద నుంచి వెళ్తే ఒకే కొండరాతిలో చెక్కిన తొమ్మిది గుహాలయాలు కనిపిస్తాయి. ఇవన్నీ కూడా శివాలయాలు కావడం విశేషం.

• శివలింగాల రూపాలు: ఈ తొమ్మిది ఆలయాలలో శివుడు ఈ క్రింది తొమ్మిది లింగ రూపాలలో వెలసి ఉన్నారు:

• శశినాగ

• రుద్రేశ్వర

• విశ్వేశ్వర

• నగరికేశ్వర

• భర్గేశ్వర

• రామేశ్వర

• మల్లికార్జున

• పక్షమాలిక

• (తొమ్మిదోది కూడా ఒక లింగ రూపమే)

త్రిమూర్తులు ఒకే చోట (అరుదైన దర్శనం)

భైరవకోనలో దేశంలో మరెక్కడా కనిపించని ఒక అరుదైన దృశ్యం ఉంది, అదే త్రిమూర్తుల దర్శనం:

• విశిష్టత: ఈ గుహాలయాలలో బ్రహ్మ, విష్ణు, మహేశ్వరులను ఒకే చోట పూజించే అవకాశం ఉంది.

• త్రిమూర్తి స్థానం:

  • మహేశ్వరుడు (శివుడు): మధ్యన గర్భగుడిలో లింగ రూపుడై పూజలందుకుంటున్నాడు.

  • బ్రహ్మ, విష్ణువు: ఆలయ ప్రవేశ గోడమీద బ్రహ్మ, విష్ణువుల విగ్రహాలు చెక్కి ఉన్నాయి.

శిల్పి నైపుణ్యం

• గణేశుడు మరియు శిల్పి: ప్రతి ఆలయానికి ముందు ఎడమవైపు విఘ్నేశ్వరుడు, కుడివైపు ఆలయం చెక్కిన శిల్పి విగ్రహాలుంటాయి.

• ఒకే శిల్పి: ఈ ఆలయాలన్నీ ఒకే శిల్పి చెక్కడం ఈ క్షేత్రం యొక్క నిర్మాణ విశేషాలలో మరింత గొప్ప అంశం.

త్రిముఖ దుర్గ మరియు జలపాత మహిమ

భైరవకోన క్షేత్రం ఆధ్యాత్మిక, చారిత్రక అంశాలతో పాటు అరుదైన ప్రకృతి సౌందర్యాన్ని కూడా కలిగి ఉంది.

త్రిముఖ దుర్గా ఆలయం విశేషాలు

శివాలయాల వరుసలో కింద ఉన్న ఆలయం వెనుక భాగంలో త్రిముఖ దుర్గ అర్ధశిల్పం వెలసి ఉంది, దీని ముందు వైపు భర్గేశ్వర శివలింగం ఉంటుంది.

• త్రిముఖ రూపం: ఈ ఆలయంలో అమ్మవారు త్రిముఖ దుర్గగా వెలసి ఉన్నారు.

  • కుడివైపు ముఖం: మహాకాళి రూపం, నోట్లోంచి జ్వాల వస్తూ ఉంటుంది.

  • మధ్యన: మహాలక్ష్మి ప్రసన్న వదనంతో ఉంటుంది.

  • ఎడమవైపు: మహా సరస్వతీదేవి వెలసి ఉంటుంది.

• సరస్వతీదేవి ప్రత్యేకత: ఎక్కడా లేని విధంగా ఇక్కడ సరస్వతీదేవి అద్దం చూసుకుంటూ ఉంటుంది.

కార్తీక పౌర్ణమి అద్భుతం

• ఖగోళ సంఘటన: దీనికి ఎదురుగా ఉన్న చిన్న కోనేరులో కార్తీక పౌర్ణమి రోజు చంద్ర కిరణాలు ఆ నీటిలో పడి, ఆ వెలుగు అమ్మవారి మీద పడుతుంది.

• భక్తుల సందర్శన: ఈ అద్భుతాన్ని తిలకించడానికి భక్తులు కార్తీక పౌర్ణమి రోజు తండోపతండాలుగా తరలి వస్తారు.

జలపాతం మరియు నిత్యాన్నదానం

జలపాత సౌందర్యం మరియు ఔషధ గుణం

• స్థానం: ఆంజనేయ స్వామి విగ్రహం పక్క నుంచి లోపలకు వెళ్తే ఈ జలపాతాన్ని చేరుకోవచ్చు.

• ఎత్తు: 200 మీటర్ల ఎత్తునుంచి దూకే ఈ జలపాతం సందర్శకులకు కనువిందు చేస్తుంది.

• ఔషధ గుణాలు: ఈ జలపాతం తాను పయనించే మార్గంలో అరుదైన వైద్య మూలికలను మోసుకుని ప్రవహిస్తుంది.

• ఆరోగ్య ప్రయోజనం: ఆ నీటిలో స్నానం చేసిన వారికి అనేక రుగ్మతల నుంచి విముక్తి లభిస్తుందని నమ్మకం. అందుకే వేసవిలో నీరు తక్కువగా ఉన్నా, భైరవకోనకు వచ్చిన వారిలో చాలామంది తప్పకుండా ఈ జలపాతంలో స్నానం చేస్తుంటారు.

నిత్యాన్నదానం

• నిత్యాన్నదాన సత్రం: జలపాతంకు చేరుకునే మార్గంలోనే నిత్యాన్నదాన సత్రం ఉంది.

• అన్నప్రసాదం: ఇక్కడ ఏడాది పొడవునా రెండుపూటలా భక్తులకు అన్నప్రసాదాన్ని అందిస్తారు.

ప్రకృతి సోయగాల నడుమ వెలసిన అతి ప్రాచీనమైన ఈ భైరవకోనను దర్శిస్తే, ఇటు ఆధ్యాత్మిక అనుభూతితో పాటు ఆహ్లాదం కూడా కలుగుతుంది.