Bhishma Panchak Vratam: భీష్మ పంచక వ్రతం (అగ్ని పురాణం)

శ్రీమన్నారాయణుడికి అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైన ఈ భీష్మ పంచక వ్రతం, కార్తీక మాసంలో ఐదు రోజుల పాటు నిష్ఠగా ఆచరించడం ద్వారా సకల శుభాలను, పాప క్షమాలను ప్రసాదిస్తుంది.

వ్రతం యొక్క ప్రాముఖ్యత

• ఫలితం: ఇది సకల మనోరథాలనీ తీర్చేది, సకల పాపాలనీ తొలగించేది.

• ప్రీతిపాత్రం: ఈ వ్రతం శ్రీమన్నారాయణుడికి అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైనది.

• ప్రారంభం: ఈ వ్రతాన్ని కార్తీక శుద్ధ ఏకాదశినాడు ప్రారంభించి, వరుసగా ఐదు రోజుల పాటు ఆచరించాలి.

ఆచరించాల్సిన పద్ధతి

• స్నానం: ఈ ఐదు రోజులు మూడు కాలాల్లో (ఉదయం, మధ్యాహ్నం, సాయంత్రం) స్నానం చేయాలి.

• తర్పణాలు: నువ్వులతో, యవలతో (బార్లీ) దేవతలకి, పితృదేవతలకి అయిదు తర్పణాలు ఇవ్వాలి.

• శ్రీహరి పూజ: ఈ ఐదు రోజులు తర్పణాలిచ్చిన తరువాత శ్రద్ధగా శ్రీ మహావిష్ణువుని పూజించాలి.

శ్రీహరి ఆరాధన విధానం

• అభిషేకం: పంచామృతాలతో, పంచగవ్యాలతో శ్రీహరి ప్రతిమకి స్నానం చేయించాలి.

• ధూపం మరియు దీపం: చందనాది సుగంధ ద్రవ్యాలు, గుగ్గిలం వేసి ధూపాన్ని, ఆవు నేతితో దీపాన్ని సమర్పించాలి.

పూర్తి పూజా విధానం

భీష్మ పంచక వ్రతంలో శ్రీహరిని ఆరాధించే విధానం, వివిధ ద్రవ్యాలు మరియు మంత్రోచ్ఛారణతో కూడి ఉంటుంది.

నివేదన, జపం మరియు హోమం

• నివేదన: పూజ అనంతరం మధురమైన భోజన పదార్థాలని, పిండివంటల్ని యథాశక్తి స్వామికి నివేదించాలి.

• మంత్ర జపం: తరువాత “ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ” అనే ద్వాదశాక్షర మంత్రాన్ని 108 సార్లు జపించాలి.

• హోమం: జపానంతరం “ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ స్వాహా” అనే మంత్రం చెబుతూ, నెయ్యితో తడిపిన నువ్వుల్ని ఉపయోగించి హోమం చేయాలి.

ఐదు రోజుల పూజా క్రమం (పుష్పాలు/పత్రాలతో అర్చన)

భీష్మ పంచక వ్రతంలో, ప్రతి రోజు శ్రీ మహావిష్ణువు శరీరంలోని ఒక భాగాన్ని, నిర్దిష్టమైన పత్రాలు/పుష్పాలతో పూజించాలి:

రోజు	పూజించాల్సిన భాగం	ఉపయోగించాల్సిన పత్రం/పుష్పం
మొదటి రోజు	నారాయణుడి పాదాలు	కమలాలతో (తామర పువ్వులు)
రెండో రోజు	స్వామి మోకాళ్లు, తొడలు	బిల్వ పత్రాలతో
మూడో రోజు	స్వామి నాభి (బొడ్డు) ప్రదేశం	భృంగరాజు (గుంటగలగర) పత్రాలతో
నాలుగో రోజు	స్వామి హృదయం, ముఖం	బాణ పుష్పాలు, బిల్వపత్రాలు, జపాకుసుమాలతో
అయిదో రోజు	స్వామి సర్వాంగాలు (శరీర భాగాలన్నీ)	మాలతీ పుష్పాలతో

స్తోత్ర పఠనం

• ఈ పూజ చేసేటప్పుడు శ్రీ మహావిష్ణు అష్టోత్తర శతనామ స్తోత్రాన్ని గానీ, సహస్రనామ స్తోత్రాన్ని గానీ పఠించాలి.

వ్రత నియమాలు మరియు ఫలం

శ్రీ మహావిష్ణువుకు ప్రీతిపాత్రమైన భీష్మ పంచక వ్రతాన్ని ఆచరించడం ద్వారా భక్తులు భుక్తి (ఐహిక సుఖాలు) మరియు ముక్తి (మోక్షం) రెండింటినీ పొందవచ్చు.

వ్రత నియమాలు (నిద్రాహారాలు)

• శయన నియమం: మహాపవిత్రమైన ఈ భీష్మ పంచక వ్రతాన్ని ఆచరించే వారు వ్రతం చేసే ఐదు రోజులూ నేలమీదే పడుకోవాలి.

• ఐదు రోజుల ఆహారం (గో పంచక స్వీకారం): ఈ ఐదు రోజులు ప్రతి రోజు ఈ విధంగా గోవుకు సంబంధించిన ఒక పవిత్ర పదార్థాన్ని కొద్దిగా స్వీకరించాలి:

  • ఏకాదశి నాడు: ఆవు పేడని (గోమయం)

  • ద్వాదశి రోజు: గో మూత్రాన్ని

  • త్రయోదశి నాడు: ఆవు పెరుగుని

  • చతుర్దశి రోజు: ఆవు పాలని

  • వ్రతం చివరి రోజు: పంచగవ్యాలని (గోవు నుంచి లభించే ఐదు పవిత్ర పదార్థాల మిశ్రమం) కొద్దిగా స్వీకరించాలి.

• పౌర్ణమి నియమం: చివరి రోజైన పౌర్ణమినాడు నక్తం ఆచరించాలి. అనగా, ఉదయం ఉపవాసముండి రాత్రి భోజనం చేయాలి.

వ్రతం యొక్క ఫలం మరియు ప్రాశస్త్యం

• ఫలం: ఈ విధంగా భీష్మ పంచక వ్రతాన్ని శ్రద్ధా భక్తులతో ఆచరించిన వారు భుక్తి (భౌతిక సుఖాలు) మరియు ముక్తి (మోక్షం) రెండింటినీ పొందుతారు.

• పేరు వెనుక కథ: పూర్వం కురువృద్ధుడైన భీష్మ పితామహుడు ఈ వ్రతాన్ని ఆచరించడం వల్లే శ్రీహరిని చేరుకున్నాడు. అందుకే ఈ వ్రతానికి భీష్మ పంచక వ్రతమని పేరు వచ్చింది.

• దివ్య వ్రతం: బ్రహ్మదేవుడు కూడా ఈ దివ్య వ్రతాన్ని ఆచరించి శ్రీహరిని పూజించాడు.

• ముగింపు: కనుక సకల శుభాలని కలిగించే ఈ వ్రతం అందరూ ఆచరించి తమ తమ పాపాల్ని పోగొట్టుకోవచ్చు.