Vaikunta Chaturdashi: వైకుంఠ చతుర్దశి మహాత్మ్యం – దీపారాధన, పురాణ కథలు, మోక్ష మార్గం

కార్తీక శుద్ధ చతుర్దశిని వైకుంఠ చతుర్దశి అని పిలుస్తారు. ఈ రోజున శ్రీహరి స్వయంగా శివుడిని పూజించడం వల్ల, శివకేశవులిద్దరి అనుగ్రహాన్ని ఒకేసారి పొందే అపురూప అవకాశం లభిస్తుంది.

వైకుంఠ చతుర్దశి ప్రాధాన్యత

• నామం: కార్తీక శుద్ధ చతుర్దశినే వైకుంఠ చతుర్దశి అంటారు.

• ఫలం: ఈ రోజున భక్తి ప్రపత్తులతో శ్రీహరిని ధ్యానించి నివేదనలు సమర్పిస్తే అపరిమితమైన పుణ్యం లభిస్తుందని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.

• శివకేశవుల పూజ: శివ, విష్ణు ఆలయాల్లో దీపాలు పెడితే స్వర్గలోక ప్రాప్తి కలుగుతుంది.

• శివ-విష్ణువుల ఏకత్వం: ఈ రోజున శ్రీహరి స్వయంగా శివుడిని పూజిస్తాడని పురాణ కథనం. శివ కేశవులు వేరుగా కనిపిస్తున్నప్పటికి వారిద్దరూ ఒకటేనని వేదాలు చెబుతున్నాయి.

దీపారాధన మరియు మోక్షం

• ముఖ్య దినాలలో దీపం: కార్తీక మాసమంతా దీపాలు పెట్టలేనివారు శుద్ధ ద్వాదశి, చతుర్దశి, పౌర్ణమి ఈ మూడు రోజులైనా దీపాలు వెలిగిస్తే పాపాలు హరించుకుపోతాయి.

• దీప రక్షణ: ఇతరులు పెట్టిన దీపాన్ని కొండెక్కకుండా చూసినవారి పాపాలు కూడా ఆ దీపాగ్నిలో కాలిపోతాయని పురాణ వచనం. కొండెక్కిన ఇతరుల దీపాలను వెలిగించినవారికీ ఎంతో పుణ్యం లభిస్తుంది.

• వైకుంఠ ప్రాప్తి: కార్తీక శుద్ధ చతుర్దశినాడు శ్రీమహావిష్ణువుకు దీపాలను అర్పించినవారికి వైకుంఠంలో స్థానం లభిస్తుందని శాస్త్ర వచనం.

• శివ దర్శనం: ఈ రోజున శివాలయానికి వెళ్లి శివుడిని దర్శించుకున్నా మోక్షం లభిస్తుందని పండితులు చెబుతున్నారు.

అక్షయ ఫలం

• కర్మ: ఈ రోజున చేసే ప్రతి పని అక్షయమవుతుందట. అందుకని పాపాలు చేయకుండా పుణ్యాలు మాత్రమే చేయడం వలన శుభాలు కలుగుతాయని గ్రహించాలి.

కాశీ విశ్వనాథుని పూజ మరియు దీప మహిమ

వైకుంఠ చతుర్దశి, శివకేశవుల ఏకత్వాన్ని ఆరాధించే పవిత్రమైన రోజు. ఈ రోజున చేసే చిన్న దీపారాధన కూడా అత్యంత ఘోర పాపాలను తొలగించి మోక్షాన్ని ప్రసాదిస్తుంది.

పౌరాణిక విశేషాలు మరియు వ్రతాలు

• కాశీ దర్శనం: ఈ రోజున శ్రీహరి వైకుంఠం నుండి నేరుగా కాశీ నగరానికి వెళ్లి అక్కడి విశ్వనాథుడిని అర్చిస్తాడని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.

• లింగ వ్రతం: ఈ రోజున లింగ వ్రతం ఆచరించి జాగరణ చేసినవారికి మోక్ష ప్రాప్తి కలుగుతుంది.

• దీపదానం: శివ కేశవులకు ప్రీతిపాత్రమైన ఈ రోజు ఇత్తడి కుందుల్లో లేక రాగి కుందుల్లో దీపాలు వెలిగించి వాటిని దానం చేయాలి.

  • అలా చేయడం వలన దోషాలన్నీ తొలగిపోయి శుభాలు కలుగుతాయి.

  • భక్తులు ఆనందంగా జీవిస్తారు.

దీప మహిమ వృత్తాంతం (ఎలుకకు మోక్షం)

కార్తీక చతుర్దశి గొప్పతనాన్ని వివరించడానికి ఈ పురాణ కథ చక్కని ఉదాహరణ:

• యోగి తపస్సు: పూర్వకాలంలో సరస్వతి నదీ తీరాన శిథిలమై ఉన్న విష్ణు ఆలయానికి ఒక ముని వచ్చాడు. ఆయన ఆ ప్రదేశం తపమాచరించడానికి అనువుగా ఉంటుందని భావించాడు.

• దీపారాధన: పక్క గ్రామం నుండి ప్రమిదలు, వత్తులు, నూనె తీసుకు వచ్చి దీపాలు వెలిగించి నారాయణుడిని స్తుతించి ధ్యానం చేసుకోసాగాడు.

• ఎలుక చర్య: అదే రోజున ఆహారం ఎక్కడా దొరకక ఆకలితో ఉన్న ఒక ఎలుక అక్కడికి వచ్చింది. కొండెక్కిన దీపంలో ఉన్న వత్తిని చూసి ఆహారంగా భావించింది.

• తెలియని దీపారాధన: దానిని కరచుకొని వెళుతూ ఉంటే పక్కనే వెలుగుతున్న దీపానికి తాకి ఎలుక నోటిలో ఉన్న వత్తి వెలిగింది.

• మోక్ష ప్రాప్తి:

• ఆ రోజు కార్తీక చతుర్దశి కావడం,

• తనకు తెలియకుండానే ఆ ఎలుక ఏమీ తినకుండా ఉండడం (ఉపవాసం),

• దీపం వెలిగించడం వలన,

• దానికి పుణ్యం ప్రాప్తించి ఓ దివ్యమైన పురుష శరీరాన్ని దాల్చింది.

కర్మనిష్ఠుడి ఉపదేశం మరియు మోక్ష మార్గం

కర్మనిష్ఠుడి ఉపదేశంతో ఎలుక జన్మ నుంచి దివ్య పురుషుడిగా మారిన బహ్లికుడు, వైకుంఠ చతుర్దశి రోజున సరైన మార్గాన్ని అనుసరించి మోక్షాన్ని పొందాడు.

దివ్య పురుషుడి గత జన్మ వృత్తాంతం

• ముని ఉపదేశం: ధ్యానం ముగించిన ముని, దివ్య దృష్టితో ఆ దివ్య పురుషుడిని చూసి అతని గత జన్మను తెలుసుకున్నాడు.

• గత జన్మ పాపాలు: గత జన్మలో అతడు బహ్లికుడనే బ్రాహ్మణుడు. అతను ఈ క్రింది పాపాలు చేశాడు:

  • స్నాన సంధ్యాదులు వదిలి తినడమే పనిగా పెట్టుకున్నాడు.

  • దాసితో వ్యభిచరించాడు.

  • డబ్బుకోసం కూతురిని అమ్ముకున్నాడు.

• కర్మ ఫలం: అలా అనేక పాపాలు చేసి కన్ను మూసాడు. ఆ పాప ఫలితంగా నరకం అనుభవించి చివరికి ఎలుకగా జన్మించాడు.

• జ్ఞానోదయం: ఈ విషయం తెలుసుకున్న ఆ పురుషుడు పశ్చాత్తాప పడ్డాడు.

మోక్ష సాధన మరియు ఫలం

• వ్రతాచరణ: అప్పటి నుండి ఆ దివ్య పురుషుడు (బహ్లికుడు) సరస్వతీ నదిలో స్నానమాచరిస్తూ, వ్రత నియమాలు పాటిస్తూ, దీపాలు వెలిగిస్తూ మోక్షం పొందాడు.

కథ ద్వారా సందేశం

• విష్ణు సాయుజ్యం: కార్తీక శుద్ధ చతుర్దశినాడు భగవంతుడిని ధ్యానిస్తూ స్నాన, దానాదులు పాటిస్తూ దీపాలు వెలిగిస్తే విష్ణు సాయుజ్యాన్ని పొందవచ్చని ఈ కథ ద్వారా తెలుసుకోవచ్చు.

వైకుంఠ చతుర్దశి 2025

• తేదీ: 2025లో వైకుంఠ చతుర్దశి నవంబర్ 04 న వస్తుంది.