Jubilee Hills Peddamma Temple: పిలిస్తే పలికే తల్లి – జూబ్లీహిల్స్ పెద్దమ్మ ఆలయ విశేషాలు

 

హైదరాబాద్ నగరవాసులకు మరియు రాష్ట్ర ప్రజలకు ఈ పెద్దమ్మ తల్లి ఆలయం ఒక శక్తివంతమైన క్షేత్రం.

• స్థానం: భాగ్యనగరంలో జూబ్లీహిల్స్ ప్రాంతంలో ఈ పెద్దమ్మ తల్లి ఆలయం వెలసి ఉంది.

• ప్రాముఖ్యత: సంవత్సరం పొడవునా భక్తులతో రద్దీగా ఉండే ఈ ఆలయం, ముఖ్యంగా ఆషాఢ మాసంలో బోనాల శోభతో కళకళలాడిపోతుంటుంది.

ఆలయ స్థల పురాణం

• మహిషాసురుని ఆగడాలు: పూర్వం మహిషాసురుడనే రాక్షసుడు ముల్లోకాలను పీడిస్తూ, దేవతలను, ఋషులను హింసిస్తూ ఉండేవాడు.

  • అతను యజ్ఞయాగాలను నాశనం చేస్తూ, ఋషి పత్నులను చెరపట్టాడు.

  • ఇంద్రాది దేవతలను కూడా స్వర్గం నుంచి తరిమేశాడు.

• త్రిమూర్తుల మొర: ఆ సమయంలో త్రిమూర్తులు కూడా మహిషాసురుని బాధలు పడలేక, త్రిపురాంబిక, శక్తి స్వరూపిణి అయిన అమ్మవారిని ఆశ్రయించారు అని పురాణం చెబుతోంది.

మహిషాసురుడి సంహారం మరియు ఆలయ చరిత్ర

పెద్దమ్మ తల్లి ఆలయం కేవలం శక్తిపీఠంగానే కాక, హైదరాబాద్ నగర అభివృద్ధిలో భాగమైన పౌరాణిక స్థలంగానూ ప్రసిద్ధి చెందింది.

మహిషుని సంహారం

• పోరాటం: బ్రహ్మ ఇచ్చిన వరగర్వంతో విర్రవీగుతున్న మహిషుడు సామాన్యుడు కానప్పటికీ, అమ్మవారి మహాశక్తి ముందు రాక్షస శక్తి చిన్నబోయింది.

• అంతం: భీకర పోరాటంలో అమ్మవారు మహిషుడిని అంతమొందించింది.

• విశ్రాంతి స్థలం: మహిషాసుర సంహారం తర్వాత అలసటకు గురైన అమ్మవారు, ఆ ప్రాంతంలోని అడవుల్లోని బండరాళ్ల మధ్య కొంతసేపు విశ్రాంతి తీసుకుందట.

• క్షేత్రంగా ఆవిర్భావం: ఆ ప్రదేశమే ప్రస్తుత జూబ్లీహిల్స్ ప్రాంతంగా ఆలయ స్థల పురాణం ద్వారా తెలుస్తోంది.

ఆలయ చరిత్ర మరియు పునఃప్రతిష్ఠాపన

• పురాతన ఆలయం: హైదరాబాదు నగరంలోని జూబ్లీహిల్స్ ప్రాంతంలో శ్రీ పెద్దమ్మ దేవాలయం జంట నగరాలలో అతి పురాతనమైన ఆలయంగా విరాజిల్లుతోంది.

• గ్రామ దేవత: అప్పట్లో పల్లెగా ఉన్న ఈ ప్రాంతంలో అమ్మవారు గ్రామ దేవతగా పూజలందుకునేవారని చరిత్ర చెబుతోంది.

• ప్రతిష్ఠాపన: నగరం అభివృద్ధి చెందిన తర్వాత, సహజంగానే పల్లె వాసాలు అదృశ్యమైనప్పటికీ, గ్రామ దేవతగా ఉన్న అమ్మవారు ఆగమ శాస్త్రం ప్రకారం ప్రతిష్ఠించబడి పూజాభిషేకాలు అందుకోవడం జరిగింది.

• నూతన విగ్రహ ప్రతిష్ఠాపన: 1984లో హంపి విరూపాక్ష పీఠాధిపతులచే నూతన విగ్రహ ప్రతిష్ఠాపన అనంతరం ఈ ఆలయం దినదినాభివృద్ధి చెందుతోంది.

పెద్దమ్మ తల్లి ఆలయ నిర్మాణ విశేషాలు

దివంగత మాజీ మంత్రి పి. జనార్థనరెడ్డిచే పునర్నిర్మాణం జరిగిన తర్వాత ఈ ఆలయం అద్భుతమైన నిర్మాణ శోభను సంతరించుకుంది.

• నిర్మాణం: ఈ ఆలయంలో ఐదు అంతస్తుల గర్భగుడి మరియు ఏడు అంతస్తుల రాజగోపురం ఉన్నాయి.

• మండపాలు: భక్తుల సౌకర్యార్థం కళ్యాణమండపం కూడా నిర్మించబడింది.

• ద్వజస్తంభం: గుడి ముందు ఉన్న ద్వజస్తంభానికి ఇరువైపులా పోతురాజు విగ్రహమూర్తులు ఉంటారు.

నవదుర్గల సన్నిధి

• స్థానం: అమ్మవారి గర్భాలయం వెనుకవైపున నవదుర్గల ఆలయం ఉంది.

• దర్శనం: ఈ ఆలయంలో భక్తులు ఈ క్రింది నవదుర్గలను దర్శించుకోవచ్చు:

• శైలపుత్రి

• బ్రహ్మచారిణి

• చంద్రఘంట

• కూష్మాండ

• స్కంధమాత

• కాత్యాయని

• కాళరాత్రి

• మహాగౌరి

• సిద్ధిదాత్రి

చతుర్భుజాలతో దర్శనమిచ్చే చల్లని తల్లి

గర్భాలయంలో ప్రధాన దేవతామూర్తి రూపం:

• రూపం: పెద్దమ్మ తల్లి చతుర్భుజాలతో, విశాలమైన నేత్రాలతో దర్శనమిస్తుంది.

• ధరించిన ఆయుధాలు: అమ్మవారు తన చేతులలో శంఖం, త్రిశూలం, కుంకుమ భరిణ మరియు ఖడ్గంతో దర్శనమిస్తుంది.

• అలంకరణ: అమ్మవారు నవరత్న ఖచిత ఆభరణాలతో ప్రకాశిస్తూ ఉంటుంది.

• పూజలు: గర్భాలయంలో అమ్మవారి విగ్రహంతో పాటు ఉత్సవమూర్తిని కూడా దర్శించుకోవచ్చు. ఉత్సవమూర్తి ముందు ఉన్న శ్రీచక్రానికి ప్రతి నిత్యం కుంకుమార్చనలు జరుగుతాయి.

ప్రధాన ఉత్సవాలు

పెద్దమ్మ తల్లి ఆలయంలో ఏడాది పొడవునా నిత్య పూజలతో పాటు ప్రధానంగా నిర్వహించే ఉత్సవాలు ఇవి:

1. నిత్య పూజలు మరియు వార్షిక ఉత్సవాలు

• నిత్యాభిషేకం: ప్రతిరోజు పెద్దమ్మ తల్లికి నిత్య అభిషేకాలు జరుగుతాయి.

• శుక్రవారం: ప్రతి శుక్రవారం ప్రత్యేక అభిషేకాలు నిర్వహిస్తారు.

• ప్రధాన ఉత్సవాలు: ఈ ఆలయంలో ఏడాదిలో ఈ క్రింది ప్రధాన ఉత్సవాలను చాలా ఘనంగా నిర్వహిస్తారు:

• ఆషాఢ మాసంలో బోనాలు ఉత్సవాలు.

• ఆషాఢ శుద్ధ సప్తమి నుండి నవమి వరకు శాకాంబరీ ఉత్సవాలు.

• దసరా రోజులలో శరన్నవరాత్రి ఉత్సవాలు అత్యంత వైభవంగా జరుగుతాయి.

• ఇక ఏడాదికోసారి బ్రహ్మోత్సవాలు కూడా ఘనంగా జరుగుతాయి. ఈ ఉత్సవాల సమయంలో ఆలయం భక్తులతో కిటకిటలాడుతుంటుంది.

రథసప్తమి నాడు చండీ హోమం

• సమయం: ప్రతి సంవత్సరం మాఘ మాసంలో వచ్చే రథసప్తమి రోజున చండీ హోమం వైభవంగా జరుగుతుంది.

• కార్యక్రమాలు: ఈ సందర్భంగా బలిహరణం మరియు అన్న సంతర్పణ జరుగుతాయి.

• అమ్మవారి అలంకరణ: ధ్వజస్తంభం సమీపంలోని బలిపీఠం వద్ద పసుపు, కుంకుమలతో ముగ్గులు వేసి, ఉత్సవ విగ్రహాన్ని ఈ విధంగా అలంకరిస్తారు:

  • నవరత్న ఖచిత వైడూర్య బంగారు ఆభరణాలతో.

  • బంగారు జడతో అందంగా అలంకరించి వెండి సింహాసనంపై కూర్చుండబెడతారు.

• నివేదన: ఎరుపు, పసుపు రంగు వస్త్రాలను పరచి, వేడివేడి అన్నం అమ్మవారికి నివేదన చేస్తారు.

గుమ్మడికాయ బలి సంప్రదాయం

పెద్దమ్మ తల్లి ఆలయంలో అపమృత్యు దోషాల నివారణకు ఈ సంప్రదాయం ఆచరిస్తారు.

• విధానం:

  1. ముందుగా నివేదించిన మహా అన్నంపై దీపాలు ఉంచుతారు.

  2. తరువాత గుమ్మడికాయను కుంకుమ నీటితో కడిగి బలిపీఠంపై ఉంచుతారు.

  3. ఖడ్గాన్ని అలంకరించి, పూజించి, ఆ కత్తితో గుమ్మడికాయను రెండు ముక్కలుగా ఖండించి బలి నివేదన చేస్తారు.

• ఫలితం: ఈ బలి నివేదన తిలకించిన వారికి:

• ఆరోగ్య సమస్యలు మరియు ఆర్థిక సమస్యలు తొలగిపోతాయి.

• అపమృత్యు దోషాలు (అకాల మరణ భయం) తొలగిపోతాయని భక్తుల ప్రగాఢ విశ్వాసం.

రూపాయి బిళ్ళ నిలబడితే కోరిక తీరినట్లే!

ఈ ఆలయంలో భక్తులు తమ కోరికలు నెరవేరాలని చేసే ఒక ప్రత్యేకమైన ఆచారం ఇది.

• ఆచారం: ఆలయ ప్రాంగణంలో ఉన్న ఎత్తయిన ధ్వజస్తంభం వద్ద, భక్తులు రూపాయి బిళ్ళ పడిపోకుండా నిలువుగా నిలబడితే, తమ మనసులో అనుకున్న కోరిక నెరవేరుతుందని బలంగా నమ్ముతారు.

• నమ్మకం: పెద్దమ్మ తల్లిని "పిలిస్తే పలికే చల్లని తల్లి" గా భక్తులు విశ్వసిస్తారు.

• విశేష దర్శనం: ముఖ్యంగా ఆషాఢ మాసంలో అమ్మవారి దర్శనం సకల పాపహరణం అని చెబుతారు.