Mathura Krishna Janmabhoomi: శ్రీకృష్ణ జన్మస్థలమైన మధుర – సప్త మోక్ష క్షేత్రాల్లో ఒక పవిత్ర పుణ్యభూమి

పురాణాల ప్రకారం, శ్రీకృష్ణుడు జన్మించిన ప్రాంతం ఒకప్పుడు కారాగారం. నేడు అదే ప్రదేశంలో ఒక గొప్ప శ్రీకృష్ణుని దేవాలయం నిర్మించబడింది. ఈ పవిత్ర నగరం మధుర, యమునా నది ఒడ్డున ఉంది. ఇది భారతదేశ రాజధాని ఢిల్లీకి సుమారు 145 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. మధుర శ్రీకృష్ణుని భక్తులకు ఒక ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రం.

పౌరాణిక ప్రాశస్త్యం

పురాణాల ప్రకారం, చంద్రవంశానికి చెందిన రాజు పురూరవుడు మరియు అప్సరస ఊర్వశిల కుమారుడు అయిన ఆయువు యమునా నది ఒడ్డున మధుర నగరాన్ని నిర్మించారు. ఈ నగరం హిందువులకు ఒక పవిత్ర పుణ్యక్షేత్రం.

సప్త మోక్ష క్షేత్రాలు

హిందూ పురాణాల ప్రకారం, ఈ భూమిపై మానవులకు మోక్షం లభించే ముఖ్యమైన ఏడు క్షేత్రాలు ఉన్నాయి. వాటిని సప్తపురి లేదా సప్త మోక్ష పురములు అని కూడా అంటారు. ఈ ఏడు క్షేత్రాలు:

1. అయోధ్య

2. మధుర

3. మాయ (హరిద్వార్)

4. కాశి

5. కంచి

6. అవంతిక (ఉజ్జయిని) - మధ్యప్రదేశ్

7. ద్వారవతి (ద్వారక) - గుజరాత్

ఈ ఏడు క్షేత్రాలను దర్శించడం వల్ల మానవ జన్మలోని జనన మరణ చక్రం నుంచి విముక్తి లభించి మోక్షం కలుగుతుందని హిందువుల ప్రగాఢ విశ్వాసం.

శ్రీకృష్ణుని ముని మనవడు నిర్మించిన ఆలయం

సప్త మోక్ష క్షేత్రాలలో ఒకటైన మధురలోని శ్రీకృష్ణుని ఆలయాన్ని సుమారు 5,000 సంవత్సరాల క్రితం, శ్రీకృష్ణుని ముని మనవడు వజ్రనాభుడు నిర్మించినట్లుగా తెలుస్తోంది. క్రీ.పూ. 6వ శతాబ్దం నుంచి మధుర మత, సాంస్కృతిక పరంగా ఎంతో ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. మౌర్య, చంద్రగుప్త రాజుల పాలనా కాలంలో కూడా ఇక్కడ అనేక కట్టడాలు నిర్మించబడినట్లు ప్రసిద్ధి.

గజినీ మహమ్మద్ దండయాత్ర

మధుర ఆలయం అనేక దండయాత్రలకు గురైంది. శాలివాహన శకం 1070లో గజినీ మహమ్మద్ మరియు 1670లో ఔరంగజేబు ఈ ప్రాచీన ఆలయాన్ని పూర్తిగా ధ్వంసం చేసి, ఆలయానికి చెందిన వెండి, బంగారం సంపదను దోచుకుపోయినట్లుగా చారిత్రక ఆధారాలు ఉన్నాయి. ఔరంగజేబు అదే ప్రదేశంలో షాహి జామా మసీదును నిర్మించాడు. ఈ మసీదు ఇప్పటికీ అలాగే ఉంది. హిందువులు ఆ మసీదు ప్రక్కనే ప్రస్తుతం ఉన్న శ్రీకృష్ణుని నూతన ఆలయాన్ని నిర్మించారు.

ఆలయ విశేషాలు

మధురలోని శ్రీకృష్ణ జన్మస్థల ఆలయ ప్రాంగణం లోపల మూడు ముఖ్యమైన ప్రదేశాలు ఉన్నాయి:

1. కేశవదేవ్ ఆలయం: ఇది కృష్ణుడికి అంకితం చేయబడిన ప్రధాన ఆలయం.

2. గర్భ గృహం: ద్వాపర యుగంలో శ్రీకృష్ణుడు జన్మించాడని నమ్మే చెరసాల ప్రదేశం ఇది.

3. భాగవత భవనం: ఇది భక్తుల పూజలు మరియు కార్యక్రమాల కోసం నిర్మించబడిన భవనం.

కేశవదేవ్ ఆలయం

శ్రీకృష్ణ జన్మస్థానం ఆలయమే కేశవదేవ్ ఆలయం. ఇది శ్రీకృష్ణుడు జన్మించిన చెరసాల ప్రదేశం చుట్టూ నిర్మించబడింది. ఈ ఆలయం పక్కనే ఉన్న జామా మసీదుకు దక్షిణంగా ఉంది. ఈ ఆలయం శ్రీకృష్ణుని భక్తులకు అత్యంత పవిత్రమైన పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటిగా ఉంది.

గర్భ గృహ మందిరం

శ్రీకృష్ణుడు జన్మించాడని నమ్ముతున్న చెరసాల గది ఉన్న ప్రదేశాన్నే గర్భ గృహ మందిరంగా భావిస్తారు. ఈ ప్రదేశంపైనే ఔరంగజేబు షాహీ జామా మసీదుని నిర్మించినట్లు చారిత్రక కథనం.

• నిర్మాణ విశేషాలు: ఈ గర్భ గృహ మందిరం ఒక విశాలమైన వరండాతో కూడిన పాలరాతి సభా మండపం. దీని కింద నిర్మించిన భూగర్భ చెరసాల గదిని కూడా భక్తులు దర్శించుకోవచ్చు.

• అష్టభుజ శ్రీకృష్ణ మందిరం: ఈ గర్భ గృహానికి సమీపంలో అష్టభుజాలతో ఉన్న శ్రీకృష్ణుడి మందిరం ఉంది. ఇది షాహీ జామా మసీదు వెనుక గోడకు ఎదురుగా ఉంటుంది.

ఈ ప్రదేశం శ్రీకృష్ణుని భక్తులకు అత్యంత పవిత్రమైనది. ఎందుకంటే ఇది సాక్షాత్తు శ్రీకృష్ణుని జన్మస్థలం.

భాగవత భవనం

మధురలోని శ్రీకృష్ణ జన్మస్థాన ప్రాంగణంలో ఉన్న భాగవత భవనంలో భక్తులకు మనోహరమైన రాధాకృష్ణుల విగ్రహం దర్శనమిస్తుంది.

• విగ్రహాలు:

  • ప్రధాన విగ్రహాలు: ఆరడుగుల రాధాకృష్ణుల విగ్రహాలు.

  • కుడివైపు: బలరామ, కృష్ణ, సుభద్ర విగ్రహాలు.

  • ఎడమవైపు: సీత, రామ, లక్ష్మణ సమేత ఆంజనేయ విగ్రహాలు.

• శిల్పకళ: ఈ భవనం గోడలు, స్తంభాలపై శ్రీకృష్ణుని జీవితంలోని ముఖ్య ఘట్టాలు అద్భుతంగా చెక్కబడి ఉన్నాయి.

భాగవత గాథ: శ్రీకృష్ణుని జననం

• ఆకాశవాణి: భాగవతం ప్రకారం, కంసుడు తన సోదరి దేవకి ఎనిమిదవ సంతానం చేతిలో తనకు మరణం సంభవిస్తుందని ఆకాశవాణి ద్వారా తెలుసుకుంటాడు. భయపడి, కంసుడు దేవకీ, వసుదేవులను కారాగారంలో బంధిస్తాడు.

• కృష్ణుని జననం: దేవకికి ఎనిమిదవ గర్భంలో కృష్ణుడు జన్మించినప్పుడు, యోగమాయ ప్రభావం వల్ల చెరసాల తలుపులు తెరుచుకుంటాయి, కాపలాదారులు గాఢ నిద్రలోకి జారుకుంటారు.

• యమునా నదిని దాటడం: వసుదేవుడు కృష్ణుడిని శిరసు మీద ఒక గంపలో పెట్టుకుని, అనేక కష్టాలకోర్చి ఉగ్రరూపంలో ఉన్న యమునా నదిని దాటి బృందావనానికి చేరుకుంటాడు.

• బాల మార్పిడి: అప్పుడు నందవ్రజంలో నందుడు మరియు యశోదకు పుట్టిన ఆడపిల్లను తీసుకుని, కృష్ణుడిని యశోద పక్కన పడుకోబెట్టి, వసుదేవుడు తిరిగి మధురకు వస్తాడు.

యోగమాయ భవిష్యవాణి & ఆలయ ప్రాముఖ్యత

దేవకికి శిశువు జన్మించిన విషయం తెలుసుకున్న కంసుడు ఆ శిశువును చంపడానికి ప్రయత్నించాడు. అయితే, యోగమాయ చేత ఆ శిశువు అదృశ్యమై, "నిన్ను సంహరించేవారు గోకులంలో పెరుగుతున్నారు" అని చెప్పి అంతర్ధానమైంది. ఆ సంఘటనకు సాక్షిగా నిలిచిన ఈ చెరసాల చుట్టూ నిర్మించిన ఆలయం, నేడు హిందువులకు ఒక ముఖ్యమైన మోక్ష ప్రదేశంగా అలరారుతోంది.

పూజలు - ఉత్సవాలు

• నిత్య పూజలు: దేశవ్యాప్తంగా శ్రీకృష్ణ భక్తులు అధికంగా సందర్శించే ఆలయాలలో ఇది ఒకటి. ప్రతిరోజూ ఇక్కడ శ్రీకృష్ణునికి హారతులు, అర్చనలు, మరియు నైవేద్యాలు జరుగుతాయి.

• పండుగలు: శ్రీకృష్ణ జన్మాష్టమి, రాధాష్టమి, దసరా, దీపావళి, హోళీ వంటి పర్వదినాలలో ఆలయం భక్తులతో కిటకిటలాడుతుంది. ఈ రోజుల్లో ఆలయంలో ప్రత్యేకమైన పూజలు నిర్వహిస్తారు.

పోత్ర కుండ్: తొలి స్నానం చేసిన కొలను

శ్రీకృష్ణుని ఆలయం పక్కనే పోత్ర కుండ్ అనే ఒక కొలను ఉంది. ఇక్కడనే చిన్ని కృష్ణయ్యకు తొలిసారిగా స్నానం చేయించారని భక్తుల ప్రతీతి. ఈ కొలనుకు ఎంతో పవిత్రత ఉంది.

సమీపంలోని క్షేత్రాలు

మధురకు వచ్చిన భక్తులు సమీపంలో ఉన్న మరికొన్ని ముఖ్యమైన క్షేత్రాలను కూడా దర్శించుకోవచ్చు:

• బృందావనం

• గోవర్ధన గిరి

• రాధారాణీ ద్వారకాదీశ ఆలయం

మధుర క్షేత్రానికి ఎలా చేరుకోవాలి?

మధుర భారతదేశ రాజధాని ఢిల్లీకి సమీపంలో ఉంది. దేశంలో అన్ని ప్రాంతాల నుంచి మధురను చేరుకోవడానికి రైలు, రోడ్డు, విమాన సౌకర్యాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. మోక్షాన్ని కోరుకునేవారు జీవితంలో ఒక్కసారైనా దర్శించాల్సిన క్షేత్రం మధుర.