Ksheerabdi Dwadasi: క్షీరాబ్ది ద్వాదశి రోజు ఏమి చేయాలి ?

కార్తీక మాసంలోని ఈ రెండు దినాలు - ఏకాదశి మరియు ద్వాదశి - శ్రీమహావిష్ణువు యోగనిద్ర నుంచి మేలుకొని, జగత్తును పాలించడానికి ఉపక్రమించే పవిత్ర సందర్భాన్ని సూచిస్తాయి.

ద్వాదశి యొక్క పౌరాణిక నామాలు

• ప్రీతిపాత్రం: కార్తిక మాస శుక్ల ద్వాదశి శివకేశవులిద్దరికీ ప్రీతిపాత్రమైనది.

• క్షీరాబ్ధి ద్వాదశి: మందర పర్వతం కవ్వంగా, వాసుకి తాడుగా క్షీర సముద్రాన్ని దేవదానవులు మథించిన రోజు ఇది. అందుకే దీన్ని 'క్షీరాబ్ధి' ద్వాదశి అన్నారు.

• చిలుక ద్వాదశి: మథించడం అంటే చిలకడం. కాబట్టి **'చిలుక ద్వాదశి'**గా కూడా వ్యవహరిస్తారు.

ఉత్థాన ఏకాదశి (ప్రబోధన ఏకాదశి)

• నిద్ర నుంచి మేల్కొనడం: ద్వాదశికి ముందు రోజు 'ఉత్థాన ఏకాదశి' (లేదా ప్రబోధన ఏకాదశి). ఆషాఢ మాసంలో యోగనిద్రకు ఉపక్రమించిన శ్రీ మహావిష్ణువు ఈ ఏకాదశి నాడు మేలుకొంటాడని నమ్మకం.

• బృందావన ప్రవేశం: యోగనిద్ర నుంచి మేలుకొన్న విష్ణుమూర్తి నేరుగా బృందావనంలో ప్రవేశిస్తాడు.

తులసి ఆరాధన

• పూజా స్థానం: 'ఉత్థాన ఏకాదశి' నాడు తులసీ బృందావనం వద్ద పూజలు చేస్తారు.

• ఆచరణ: అందరికీ బృందావనానికి వెళ్లడం సాధ్యం కాదు. కాబట్టి ఇంట్లో ఉన్న తులసికోట దగ్గర మహిళలు పూజ నిర్వహిస్తారు. (ఇది శ్రీమహావిష్ణువును లక్ష్మీ సమేతంగా ఆరాధించే ముఖ్యమైన ఆచారం).

లక్ష్మీనారాయణుల మరియు తులసీ కల్యాణం

క్షీరాబ్ధి ద్వాదశి రోజునే జగత్తుకు సిరిని ప్రసాదించే లక్ష్మీదేవి ఆవిర్భవించింది. అందుకే ఈ రోజున లక్ష్మీనారాయణుల కల్యాణాన్ని జరపడం ఒక ముఖ్యమైన సంప్రదాయం.

లక్ష్మీ ఆవిర్భావం మరియు కల్యాణం

• పురాణ ఆధారం: 'చతుర్వర్గ చింతామణి' అనే గ్రంథం ప్రకారం:

  • క్షీరాబ్ధి ద్వాదశి రోజున పాల సముద్రంలో శ్రీమహాలక్ష్మి ఆవిర్భవించిందనీ.

  • ఆ రోజునే లక్ష్మీనారాయణుల కల్యాణం జరిగిందనీ చెబుతోంది.

• సంప్రదాయం: అందుకే ఈ రోజు లక్ష్మీనారాయణ కల్యాణం నిర్వహించే సంప్రదాయం ఏర్పడింది.

తులసి మరియు బృందావన ప్రవేశం

• వివాహానంతర ప్రయాణం: వివాహానంతరం లక్ష్మీ సమేతుడై మహావిష్ణువు బృందావనానికి వెళ్ళాడని కథలు ఉన్నాయి.

• తులసి రూపం: తులసి సాక్షాత్తూ లక్ష్మీదేవి అంశే!

• తులసీ కల్యాణం: ముఖ్యంగా, మథురలోని బృందావనంలో మరియు మహారాష్ట్రలో క్షీరాబ్ధి ద్వాదశి నాడు తులసీ కల్యాణం నిర్వహిస్తారు.

తెలుగు లోగిళ్లలో తులసీ కల్యాణం: సంప్రదాయం మరియు ఫలం

కార్తీక శుక్ల ద్వాదశి రోజున తెలుగు ఇళ్లలో తులసికోట వద్ద చేసే ఈ కల్యాణం, శ్రీమహావిష్ణువు అనుగ్రహాన్ని మరియు సౌభాగ్యాన్ని పొందడానికి అత్యంత ముఖ్యమైన పండుగ.

తులసీ కల్యాణం నిర్వహణ

• బృందావనం అలంకరణ: క్షీరాబ్ధి ద్వాదశి రోజున సాయంత్రం తులసికోట దగ్గర అలికి, ముగ్గులు పెడతారు.

• ప్రతీకలు:

  • తులసికోటనే బృందావనంగా భావిస్తారు.

  • ఉసిరిక కొమ్మను విష్ణుమూర్తికి ప్రతీకగా సంభావించి తులసీ కల్యాణం చేస్తారు.

• నిర్వహణ కర్తలు: ఈ కార్యక్రమాన్ని గృహిణి లేదా దంపతులు నిర్వహిస్తారు.

• తులసి రకాలు: నల్లని కాండం ఉన్న మొక్కను ‘కృష్ణ తులసి’ అనీ, తెల్లని కాండం ఉండే మొక్కను ‘లక్ష్మీ తులసి’ అనీ అంటారు. ఈ రెండు వర్ణాల తులసి వృక్షాలను తులసికోటలో నాటి, పరిణయం జరిపిస్తారు.

శ్రీకృష్ణుడి అనుబంధం

• కృష్ణుని వాక్కు: దశావతారాల్లో ఎనిమిదవది శ్రీకృష్ణావతారం. తులసి సన్నిధిలో ఉండడం తనకెంతో ఇష్టమని సాక్షాత్తూ కృష్ణుడే తన సహపాఠి ఉద్ధవునితో చెప్పినట్టు పురాణాలు పేర్కొంటున్నాయి.

• ముఖ్య కారణం: తులసితో కృష్ణునికి ఉన్న అనుబంధమే తులసీ కల్యాణం నిర్వహించడానికి ముఖ్య కారణం.

పూజా విధానం మరియు ఫలం

• పూజ: ఈ కల్యాణం సందర్భంగా తులసిని షోడశోప చారాలతో పూజించి హారతి ఇస్తారు.

• నివేదన: వివిధ రకాల పండ్లు, చెరుకు ముక్కలు, చలిమిడి, వడపప్పు నివేదిస్తారు.

• ముత్తైదువు సత్కారం: ముత్తైదువను శ్రీ మహాలక్ష్మిగా సంభావించి, పసుపు కుంకుమలు, ఫల పుష్ప తాంబూలాదులతో సత్కరించి, దీవెనలు పొందుతారు.

• ఫలం: అలా చేస్తే మాంగల్యాభివృద్ధి కలుగుతుందని నమ్మకం.

• ఉపవాస విరమణ: రోజంతా ఉపవసించిన గృహిణులు పూజానంతరం తులసికి నివేదించిన వాటిని ప్రసాదంగా తీసుకొని, ఉపవాసాన్ని విరమిస్తారు.

కార్తీక దీపారాధన మరియు తులసి మహత్యం

కార్తీక మాసంలో దీపం మరియు తులసి ఆరాధన, సనాతన ధర్మంలో లక్ష్మీనారాయణుల అనుగ్రహాన్ని మరియు ఆరోగ్య వరాన్ని పొందడానికి అత్యంత ముఖ్యమైనవి.

దీపారాధన నియమాలు మరియు ఫలం

• సాధారణ నియమం: ప్రతిరోజూ ఉభయ సంధ్యలలో (ఉదయం, సాయంత్రం) దేవుని ముందు దీపాలు వెలిగించడం మన సంస్కృతిలో భాగం. అలా పెట్టలేనివారు కార్తిక మాసంలోనైనా పెట్టాలని శాస్త్రాలు అంటున్నాయి.

• ద్వాదశి విశేషం: అది కూడా చేయలేనివారు ద్వాదశి నాడు 360 వత్తులతో కూడిన దీపాన్ని వెలిగిస్తే, సంవత్సరమంతా దీపం వెలిగించినట్టవుతుందనీ శాస్త్ర వచనం.

• కార్తీక పురాణం: కార్తిక మాసం అంతా దీపాలు పెట్టలేనివారు ద్వాదశి, చతుర్దశి, పూర్ణిమల నాడు తప్పకుండా పెట్టాలనీ, అందునా ద్వాదశి నాటి దీపం వైకుంఠ ప్రాప్తి కలిగిస్తుందనీ 'కార్తిక పురాణం' చెబుతోంది.

ఆధ్యాత్మికం మరియు ఆరోగ్యం

• తులసి పవిత్రత: హిందూ సంస్కృతిలో తులసి అతి పవిత్రం. తులసీ - కృష్ణుల అనుబంధం కూడా అటువంటిదే. తులసికోట లేని ఇల్లంటూ ఉండదు.

• నిత్య పూజ: మహిళలు తులసిని ప్రతిరోజూ పూజిస్తారు: నీరు పోసి, దీపం పెట్టి, తులసీ స్తోత్రాన్ని పఠిస్తూ ప్రదక్షిణ చేసి, చివరగా తులసికోటలోని తీర్థాన్నీ, తులసీ దళాన్నీ స్వీకరిస్తారు.

• ఆధ్యాత్మిక ప్రాధాన్యత:

  • తులసిని పూజించడం అంటే లక్ష్మిని ఆరాధించడమే.

  • క్షీరాబ్ధి ద్వాదశి రోజున తులసి పూజ లక్ష్మీ నారాయణులకు చేసే పూజ.

  • ఎంతో ప్రాధాన్యం ఉన్న ఈ ఆరాధన ప్రేమకూ, భక్తికీ ప్రతీక.

• ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు: తులసి తీర్థం, తులసీ దళం మీదుగా వచ్చే గాలి శరీరాన్ని ఆరోగ్యంగా ఉంచుతాయి. తులసిలో రోగనివారక శక్తి ఉందని ఆయుర్వేదం నిరూపించింది.