Dharmapuri Narasimha Swamy Temple: శ్రీ లక్ష్మీనరసింహ స్వామి ఆలయం - ధర్మపురి

ఈ పురాతన క్షేత్రం నవ నారసింహ క్షేత్రాలలో ఒకటిగా ప్రసిద్ధి చెందింది.

• చారిత్రక నేపథ్యం: ఈ క్షేత్రం గురించిన ప్రస్తావన క్రీ.శ. 928 కాలంలోనే ఉంది.

• గ్రంథ ప్రశంసలు: పద్మ పురాణం, నారాయణ శతకం వంటి ప్రముఖ గ్రంథాలలో ఈ క్షేత్రం గూర్చి ప్రశంసలు కనిపిస్తాయి.

గర్భగుడిలోని విభిన్న రూపాలు

ఈ ఆలయ గర్భగుడిలో భక్తులు విభిన్న రూపాలతో ఉండే ఇద్దరు నారసింహులను దర్శించుకోవచ్చు:

1. పాత నారసింహస్వామి:

   • ప్రతిష్ఠ: క్రీ.శ. 1448లో ప్రతిష్ఠించబడిన పురాతన విగ్రహం.

2. కొత్త నారసింహస్వామి:

   • ప్రతిష్ఠ: ఆ తరువాత క్రొత్తగా క్రీ.శ. 1725లో ప్రతిష్ఠించబడిన విగ్రహం.

అమ్మవారి సన్నిధి

• అమ్మవారు: ఇక్కడ అమ్మవారు శ్రీ లక్ష్మీదేవి రూపంలో వేరే వేదికపై నెలకొని ఉంటుంది.

ధర్మపురి క్షేత్ర స్థల పురాణం

హిరణ్యకశిపుని సంహరించిన అనంతరం, ఈ క్షేత్రం నరసింహ స్వామిని శాంతింపజేయడానికి మరియు భక్తులకు అనుగ్రహం ప్రసాదించడానికి ఒక పవిత్ర స్థలంగా ఆవిర్భవించింది.

నారసింహుని శాంతింపజేయడం

• బ్రహ్మ తపస్సు: హిరణ్యకశిపుని వధించిన అనంతరం ఉగ్రరూపంలో ఉన్న నారసింహుడిని శాంతింప చేయటానికి బ్రహ్మదేవుడు కఠోరమైన తపస్సును చేయనారంభించాడు.

• రాజు తపస్సు: అదే సమయంలో, తన కోసం తపమాచరిస్తున్న ఒక భక్తుడిని (రాజును) కూడా నారసింహుని ప్రసన్నుని చేయటానికి తపస్సు చేయమని బ్రహ్మ చెప్పాడు.

• యజ్ఞం: ఇంకా ఆ రాజుతో ఒక యజ్ఞం కూడా చేయిస్తాడు.

• ఆవిర్భావం: వీరి తపములతో నరసింహస్వామి ప్రసన్నుడై, వీరికి సాక్షాత్కరించి, వీరి కోరికపై ఇక్కడ స్వయంభువుగా వెలిసాడని పురాణ గాథ.

'ధర్మపురి' నామ కారణం

• ధర్మవర్మ పాలన: ధర్మవర్మ పాలించే ప్రాంతం కావటం వల్ల ఈ ప్రాంతం ధర్మపురిగా ప్రసిద్ధిగాంచింది.

ఆలయంలోని విశేషాలు మరియు యమ దర్శన ఫలం

• బ్రహ్మ విగ్రహం: నారసింహస్వామిని శాంతపరచటానికి బ్రహ్మ చేసిన ప్రయత్నానికి గుర్తింపుగా ఆలయంలో 6 అడుగుల బ్రహ్మ విగ్రహాన్ని భక్తులు దర్శించవచ్చు.

• యముని ఆరాధన: ఇంకా ఇక్కడ కనిపించే యముని విగ్రహం వల్ల యముడు కూడా స్వామిని అర్చించాడని పురాణ గాథ.

• మోక్ష ఫలం: ఒక్కసారి ధర్మపురిని సందర్శించిన వారికి తిరిగి యమ దర్శన అవసరం ఉండదని (అనగా యమపురికి వెళ్లరని) అంటారు.

ఆలయ చరిత్ర

• ఈ ఆలయం సుమారుగా 1000 సంవత్సరాల క్రితం నిర్మించబడినది.

 త్రిమూర్తి క్షేత్రం మరియు ఇతర సన్నిధులు

ధర్మపురి నరసింహ క్షేత్రం కేవలం స్వామివారి ఆలయమే కాక, అనేక పవిత్ర దేవతామూర్తులకు నిలయం.

1. బహుళ దేవతా విగ్రహాలు

• రామలింగేశ్వర స్వామి: శ్రీరాముడు సీతాన్వేషణ చేస్తున్న సమయంలో ప్రతిష్ఠించిన శివలింగాన్ని ఇక్కడ చూడవచ్చు.

• ఇతర విగ్రహాలు: ఇవే కాక, ఇంద్ర, కుబేర, రామకృష్ణుల విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి.

• త్రిమూర్తి క్షేత్రం: నారసింహ, బ్రహ్మదేవ, రామలింగేశ్వర స్వాములు (శివుడు) ఒకే చోట ఉండటం వల్ల ఈ క్షేత్రాన్ని త్రిమూర్తి క్షేత్రమని కూడా పిలుస్తారు.

2. అరుదైన ఆలయాలు

• దత్తాత్రేయ ఆలయం: చాలా తక్కువగా కనిపించే శ్రీ దత్తాత్రేయుని ఆలయాన్ని ఇక్కడ చూడవచ్చు. బ్రహ్మపుత్రుడైన దత్తాత్రేయుని దర్శనం అత్యంత పుణ్యప్రదం.

• ఇతరాలు: ఇంకా వినాయకుడు, సప్తమాతృకల విగ్రహాలను కూడా దర్శించవచ్చు.

• మహిషాసురమర్ధిని ఆలయం: 60 స్థూపాలతో నిర్మించబడ్డ మహిషాసురమర్ధిని ఆలయాన్ని చూడవచ్చు.

• సీతారామస్వామి ఆలయం: 500 సంవత్సరాల క్రితం నిర్మించబడ్డ సీతారామస్వామి ఆలయాన్ని చూడవచ్చు.

3. ధర్మపురి ప్రాముఖ్యత

• విద్యా/సాంస్కృతిక కేంద్రం: వేదాలు పుట్టిన ప్రదేశంగా ధర్మపురిని చెబుతారు. అంతేకాక పురాతన సంస్కృతి, సాహిత్యం, సంగీతాలకి పుట్టినిల్లుగా చెబుతారు.

4. గోదావరి నది విశిష్టత

• నదీ ప్రవాహం: ఈ ప్రాంతంలో గోదావరి నది ప్రవహిస్తుంది.

• గుండాలు: ఇక్కడ బ్రహ్మగుండం, సత్యగుండం, పాలగుండం, చక్రగుండాలు ఉన్నాయి.

• దక్షిణవాహిని: దత్తాత్రేయ పురాణం ప్రకారం, గోదావరి ఇక్కడ దక్షిణవాహినిగా (సాధారణంగా గోదావరి పశ్చిమం నుండి తూర్పుకి ప్రవహిస్తుంది కానీ ఇక్కడ ఉత్తరం నుంచి దక్షిణానికి ప్రవహిస్తుంది) ప్రవహించడం విశేషం.

• పుణ్యఫలం: ఇక్కడ మూడుసార్లు స్నానమాచరించి స్వామిని దర్శించుకున్న వారికి మూడు జన్మలలోని పాపములు తొలగిపోతాయి.

ఉత్సవాలు మరియు నిత్య సేవలు

నరసింహస్వామి క్షేత్రంలో ఏడాది పొడవునా జరిగే ముఖ్యమైన వేడుకలు:

1. ప్రధాన ఉత్సవాలు

• గోదావరి పుష్కరాలు: పన్నెండేళ్లకు ఒక్కసారి వచ్చే గోదావరి పుష్కరాలలో భక్తులు గోదావరి స్నానమాచరించి తరిస్తారు. దక్షిణవాహిని గోదావరి ఇక్కడ ఉండటం వలన దీనికి మరింత ప్రాముఖ్యత ఉంది.

• బ్రహ్మోత్సవాలు: ఫాల్గుణ మాసంలో ఫాల్గుణ శుద్ధ ఏకాదశి నుంచి 13 రోజుల పాటు స్వామివారికి బ్రహ్మోత్సవాలను నిర్వహిస్తారు.

• నారసింహ జయంతోత్సవాలు: వైశాఖ మాసంలో 9 రోజుల పాటు శ్రీ నారసింహ జయంతోత్సవాలు ఘనంగా జరుగుతాయి.

• ముక్కోటి ఉత్సవాలు: ధనుర్మాసంలో ముక్కోటి ఉత్సవాలు ఘనంగా నిర్వహించబడతాయి.

• మోక్ష ఏకాదశి: దక్షిణాయణం పూర్తవుతున్న సందర్భంగా డిసెంబరులో మోక్ష ఏకాదశిని పండుగగా జరుపుతారు.

2. నిత్య సేవలు

• నిత్య కళ్యాణం: స్వామివారికి ప్రతి రోజు నిత్య కళ్యాణాన్ని జరుపుతారు.

• నిత్య అభిషేకం: ప్రతి నిత్యం ఉదయాన్నే పంచామృతాలతో అభిషేకం జరుగుతుంది.

• అన్నదానం: ఇక్కడ నిత్యం అన్నదానం కూడా జరుగుతుంది.

శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహస్వామి ఆరాధన ఫలం

ధర్మపురి క్షేత్రంలో శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహస్వామిని ఆరాధించడం వలన కలిగే ప్రయోజనాలు మరియు ఆచారాలు:

పూజా ఫలం మరియు దోష నివారణ

• సమస్యల నివారణ: శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహస్వామిని పూజించడం వల్ల మానసిక, శారీరక వ్యాధులు తొలగటమే కాక, అప్లైశ్వర్యాలు సిద్ధించి జీవితం సుఖవంతం అవుతుంది.

• మంగళవార పూజ: ముఖ్యంగా కుజ దోషం, వివాహం అవటం లేని వారు, మరియు ఆరోగ్య సమస్యలు ఉన్న వారు, దేవాలయంలోని నారసింహుని ప్రతి మంగళవారం దర్శించుకుంటే సత్వర ఫలితం ఉంటుందని విశ్వాసం.

విద్యాభ్యాసం

• వేద విద్య: ఈ క్షేత్రంలో వేద బ్రాహ్మణులు వేదాలను నేర్చుకుంటారు.

• విద్యార్థుల ఆచరణ: విద్యార్థులు నిత్యం గోదావరిలో స్నానమాచరించి విద్యని అభ్యసిస్తారు.

ఆలయానికి చేరుకునే మార్గాలు

ఈ ఆలయం తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఉంది మరియు వివిధ ప్రాంతాల నుండి మంచి రవాణా సౌకర్యాలను కలిగి ఉంది:

• కరీంనగర్ నుండి: బస్సు మార్గం ద్వారా 67 కి.మీ దూరంలో ఉంది.

• హైదరాబాద్ నుండి: హైదరాబాద్ నుండి కరీంనగర్ 164 కి.మీ దూరం ప్రయాణించి, అక్కడి నుండి ధర్మపురి చేరుకోవచ్చు.

• రైలు మార్గం: కరీంనగరానికి రైలు మార్గ సౌకర్యాలు కూడా ఉన్నాయి.

• ఇతర ప్రాంతాలు:

  • జగిత్యాల నుండి 30 కి.మీ దూరంలో ఉంది.

  • మంచిర్యాల నుండి 42 కి.మీ దూరంలో ఉంది.