Lord Dakshina Murthy: దక్షిణామూర్తి ఆరాధన విశిష్టత – గురువారం, పౌర్ణమి ప్రాముఖ్యత

 

శివుని యొక్క జ్ఞాన స్వరూపమే దక్షిణామూర్తి. అందుకే జ్ఞానాన్ని, విద్యను కోరుకునేవారు దక్షిణామూర్తిని పూజిస్తారు. ఆయన మౌనంగా బోధించే గురువుగా ప్రసిద్ధి.

• గురువారం: వారంలో ఐదవ రోజు అయిన గురువారం, బృహస్పతి గ్రహంతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. విద్యా, జ్ఞానానికి అధిపతి అయిన బృహస్పతి రోజున దక్షిణామూర్తిని పూజించడం అత్యంత శుభప్రదం. అందుకే ఏదైనా కొత్త విద్యా ప్రయత్నాలను ప్రారంభించడానికి గురువారం చాలా మంచి రోజుగా భావిస్తారు. అనేక శివాలయాలలో గురువారం నాడు దక్షిణామూర్తికి ప్రత్యేక పూజలు జరుగుతాయి.

• పౌర్ణమి: కొన్ని ఆలయ సంప్రదాయాల ప్రకారం, పౌర్ణమి రాత్రులలో దక్షిణామూర్తికి ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు. ముఖ్యంగా గురు పౌర్ణమి రాత్రి దక్షిణామూర్తికి ఆరాధన సేవలు చేయడానికి అత్యంత అనుకూలమైన సమయంగా భావిస్తారు.

దక్షిణామూర్తిని పూజించడం వల్ల జ్ఞానం, వివేకం, మరియు జీవితంలో సరైన మార్గదర్శకత్వం లభిస్తుందని నమ్ముతారు.

జగద్గురువు దక్షిణామూర్తి

దక్షిణామూర్తిని సకల జగద్గురువుగా భావిస్తారు. అందుకే ఆయనను ఆరాధించడం వల్ల అన్ని విద్యలు లభిస్తాయని నమ్ముతారు.

• ఐహిక, పారమార్థిక లాభాలు: ఐహికంగా, ఆయన బుద్ధి శక్తిని పెంచి, విద్యలను అనుగ్రహిస్తాడు. పారమార్థికంగా, ఆయన తత్వజ్ఞానాన్ని ప్రసాదిస్తాడు.

• ఆది గురువు: జ్ఞాన దక్షిణామూర్తి ఒక మర్రి చెట్టు కింద దక్షిణాభిముఖంగా కూర్చుని దర్శనమిస్తాడు. హిందూ గ్రంథాల ప్రకారం, ఒక వ్యక్తికి గురువు లేకపోతే, దక్షిణామూర్తిని తమ గురువుగా భావించి పూజించవచ్చు.

దాక్షిణ్య భావం

దక్షిణామూర్తి యొక్క పేరు వెనుక ఉన్న లోతైన అర్థం 'దాక్షిణ్యం'.

• దాక్షిణ్యం అంటే ఏమిటి?: ఏ దయ వల్ల దుఃఖం పూర్తిగా తొలగిపోతుందో, ఆ దయను దాక్షిణ్యం అంటారు. ఈ లోకంలో శాశ్వతమైన దుఃఖాన్ని తొలగించగలిగే దాక్షిణ్యం భగవంతునికి మాత్రమే ఉంది. ఆ దాక్షిణ్య భావాన్ని ప్రకటించిన రూపమే దక్షిణామూర్తి.

• జ్ఞాన స్వరూపుడు: దుఃఖాలన్నిటికీ మూల కారణం అజ్ఞానం. ఆ అజ్ఞానం పూర్తిగా తొలగితేనే శాశ్వత దుఃఖ విమోచనం లభిస్తుంది. ఆ అజ్ఞానాన్ని తొలగించే జ్ఞాన స్వరూపుడు దక్షిణామూర్తి. అందుకే ఆయన దాక్షిణ్య విగ్రహంగా ప్రసిద్ధి చెందారు.

వశిష్ఠునికే గురువు

శ్రీరామునికి గురువు అయిన వశిష్ఠ మహర్షి కూడా దక్షిణామూర్తిని తన గురువుగా భావించారు. ఆయన తపస్సు చేసి దక్షిణామూర్తిని ప్రత్యక్షం చేసుకుని బ్రహ్మవిద్యను సంపాదించారు. వశిష్ఠునకు దక్షిణామూర్తి సాక్షాత్కరించిన ప్రదేశమే శ్రీకాళహస్తి. అందుకే శ్రీకాళహస్తి ఆలయంలో ప్రవేశించగానే మనకు దక్షిణామూర్తి విగ్రహం దర్శనమిస్తుంది. ఇది జ్ఞానప్రధాన క్షేత్రం, ఇక్కడి అమ్మవారు కూడా జ్ఞాన ప్రసూనాంబ కావడం విశేషం.

దక్షిణామూర్తి ప్రధాన ఆలయాలు

సాధారణంగా అన్ని శివాలయాలలో దక్షిణామూర్తి విగ్రహాన్ని ప్రతిష్ఠిస్తారు, కానీ దక్షిణామూర్తిని ప్రధాన దైవంగా పూజించే ఆలయాలు చాలా తక్కువ.

• మహాకాళేశ్వరుడు: దేశంలోని పన్నెండు జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటి అయిన ఉజ్జయినిలోని మహాకాళేశ్వరుడు దక్షిణామూర్తిగా విరాజిల్లుతున్నాడు. దక్షిణామూర్తి జ్యోతిర్లింగం ఇదొక్కటే కావడం వల్ల, ఇది శైవులకు జ్ఞాన క్షేత్రంగా ఎంతో ప్రాముఖ్యతను పొందింది.

ఆదిశంకరుల దక్షిణామూర్తి స్తోత్రం

పరమ జ్ఞానమూర్తి అయిన ఈ ఆది గురువును స్తుతిస్తూ ఆదిశంకరులు రచించిన దక్షిణామూర్తి స్తోత్రం ఎంతో ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ స్తోత్రాన్ని పారాయణం చేయడం వల్ల జ్ఞానం, వివేకం లభిస్తాయని నమ్ముతారు.

మృత్యుంజయుడుగా దక్షిణామూర్తి

దక్షిణామూర్తి దక్షిణం వైపు ముఖం చేసి ఉంటాడు. సాధారణంగా దక్షిణం దిక్కు యముని స్థానం. అందుకే ఆయనను మృత్యుంజయుడిగా భావిస్తారు.

• ఆరాధన ఫలితాలు: అకాల మృత్యు దోషాలతో, అపమృత్యు దోషాలతో బాధపడేవారు, లేదా మొండి రోగాలతో జీవితంపై ఆశ వదులుకున్నవారు దక్షిణామూర్తిని ఆశ్రయిస్తారు.

• ఆరాధనా విధానం: ప్రతి గురువారం స్వామి సమక్షంలో దీపం వెలిగించి, దక్షిణామూర్తి స్తోత్రాన్ని పఠిస్తే ఆయురారోగ్య ఐశ్వర్యాలు చేకూరుతాయని భక్తుల విశ్వాసం.

దక్షిణామూర్తి పూజ ద్వారా భక్తులు కేవలం జ్ఞానాన్ని మాత్రమే కాకుండా, ఆరోగ్యం మరియు దీర్ఘాయువును కూడా పొందుతారని నమ్ముతారు.